Na pyszną i aromatyczną kawę zawsze jest odpowiedni moment - pobudza do działania i wprawia w doskonały nastrój, a do tego zachwyca swoim smakiem. Niemniej jednak to, czy dana kawa będzie nam odpowiadała i trafi w nasze gusta smakowe, zależy od kilku ważnych czynników. Warto je znać, by czerpać jeszcze większą radość z picia tak zwanej małej czarnej i móc eksperymentować w poszukiwaniu swoich ulubionych kawowych smaków.
Sposób i miejsce uprawy kawy - istotne czynniki determinujące jej smak
Kraj pochodzenia kawy oraz rodzaj uprawy nadaje kawie charakterystyczny smak i aromat. Najlepsza kawa ziarnista pochodzi zwykle z małych plantacji, gdzie jest uprawiana według tradycyjnych metod z niezwykłą dbałością o każdy element całego procesu jej produkcji. Kawa ta jest ręcznie zbierana i obrabiana, by zachowała swoją naturalną moc i oryginalny aromat, który przy obróbce bardziej zmechanizowanej często jest nieosiągalny do wydobycia. Określana jest mianem "speciality coffee”, a oceniają ją certyfikowani kiperzy. Przyjmuje się również, że najlepsza kawa pochodzi z Brazylii, ale jest ona uprawiana także w Afryce i Azji Południowo – Wschodniej.
Warto też zaznaczyć, że wśród 150 gatunków kawowca jedynie dwa wiodą prym - arabika i robusta, które różnią się smakiem. A wynika to właśnie z odmiennych ich warunków bytowych. Arabika jest bardziej wymagająca i rośnie powyżej 1000 m n.p.m. Produkuje też mniej kofeiny i kwasu chlorogenowego, co sprawia, że jest bardziej delikatna i pozbawiona goryczki. Z kolei robusta jest mniej wymagająca i rośnie niżej, co intensyfikuje jej smak, dodając goryczy i czekoladowych nut.
Intensywność palenia kawy zmienia jej smak
Ziarna kawy są zbierane i poddawane obróbce takiej, jak proces palenia, który nadaje kawie określony smak. Ma więc znaczenie jak bardzo dojrzałe owoce podlegają temu procesowi. Palenie kawy może dotyczyć:
- niedojrzałych owoców - nadając kawie kwaskowaty posmak;
- w pełni dojrzałych owoców - co sprawia, że kawa ma bardzo delikatny i lekko słodki smak;
- zbyt dojrzałych owoców - wówczas kawa smakuje jakby była sfermentowana.
Wyróżnia się trzy rodzaje palenia kawy:
- jasne - dające lżejszy smak, ale większa kwasowość;
- średnie (najczęściej stosowane) - pozwalające wypośrodkować stopień kwasowości i goryczy;
- ciemne - oddające pełnię goryczy.
Warto dodać, że kawa świeżo palona metodą rzemieślniczą (krótko przed spożyciem) będzie najlepsza, zachwycając swoim smakiem i aromatem największych kawowych smakoszy. Każdy szanujący się sklep z kawą będzie ją posiadał!
Sposób i intensywność mielenia - kolejny czynnik wpływający na smak kawy
Świeżo zmielona - grubo, a może drobno? Wszystko zależy od indywidualnych preferencji smakowych. Drobno zmielona kawa będzie mocna w smaku oraz idealna do mleka i polecana do ekspresu ciśnieniowego. Z kolei kawa średnio zmielona będzie odpowiednia do parzenia, co pozwoli wydobyć jej idealny, pozbawiony goryczki smak. Natomiast kawa grubo zmielona będzie wyróżniać się umiarkowanym smakiem i aromatem. Jest polecana do ekspresów przelewowych.
Ziarna kawy mogą być mielone w młynkach ręcznych lub elektrycznych. Chcąc zachować oryginalny smak i aromat kawy, lepiej mielić ją młynkiem żarnowym z kilkustopniową regulacją mielenia. Ponadto pożądaną ilość kawy powinno mielić się tuż przed parzeniem, by smakowała ona wyśmienicie, zachowując swój naturalny smak.
Metoda parzenia a smak kawy
Małą czarną o poranku lub po południu można przygotować na różne sposoby - zaparzyć ją zalewając wodą, posłużyć się ekspresem bądź też zrobić ją przy użyciu dippera lub kawiarki. Co więcej każdy z tych sposobów sprawi, że ta sama kawa będzie inaczej smakowała w zależności od wybranej metody parzenia, co ma związek również ze stopniem jej zmielenia. Jeśli będzie on dostosowany do sposobu parzenia, to każda filiżanka kawy będzie smakował wyśmienicie. Trzeba też zaznaczyć, że kawę powinno się zalewać wodą o temperaturze 90 stopni Celsjusza.
Ponadto im twardsza woda i z większą zawartością minerałów, tym kawa będzie bardziej goryczkowa, zaś im mniej w wodzie minerałów - tym kawa będzie bardziej kwaskowa i mniej słodka.