Kino Patria to rudzka perełka, której historia sięga jeszcze czasów przed II wojną światową. Kino znajduje się przy ulicy Chorzowskiej 3 w dzielnicy Nowy Bytom. Jest to niezwykle kameralne studyjne kino, które cieszy się sympatią wielu rudzian, ponieważ można w nim spędzić czas w niesamowitej filmowej atmosferze!
Budynek kina został wzniesiony w 1937 roku
Wybierając się do Patrii warto przyjrzeć się budynkowi, w którym mieści się kino. Ten modernistyczny obiekt został wzniesiony w 1937 roku i stanowi przykład wykorzystania najmodniejszych tendencji obowiązujących w ówczesnej architekturze. W budynku połączono elegancję modernizmu lat 30. (podłużne pasy okien obramowane opaskami o ząbkowanej fakturze) z elementami charakterystycznymi dla tzw. stylu okrętowego (okrągłe okienka, czyli bulaje). Bryle dodano dynamiki za pomocą ryzalitu usytuowanego od strony ulicy J. Furgoła oraz daszku przeciągniętego nad wejściem.
Kino funkcjonuje tam od samego początku
Historia kina rozpoczęła się w 1937 roku. Wtedy właśnie Jan Jasiulek szukał parceli pod dom. Ówczesny burmistrz Nowego Bytomia wysunął propozycję sprzedaży działki po wyjątkowo korzystnej cenie, pod warunkiem, że jej część zostanie przeznaczona na budowę dużego, nowoczesnego kina. Jan Jasiulek wybudował kino i choć decyzję o jego powstaniu podyktowała kupiecka kalkulacja, z czasem przerodziła się ona w prawdziwą pasję do kina, a losy tego mężczyzny były zawsze związane z kinem.
Budowa kina rozpoczęła się 4 kwietnia, a już 18 września 1937 roku nastąpiło uroczyste otwarcie. W tym dniu można było zobaczyć dwa filmy: polską produkcję „Dyplomatyczna żona” oraz amerykańską „Stawkę o życie”. Kino w tamtych czasach cieszyło się niesamowitą popularnością, komplety widzów na sali nikogo nie dziwiły. Niestety właściciel bardzo krótko cieszył się sukcesem kina, bo po wybuchu wojny został odsunięty od prowadzenia interesu jako osoba „politycznie podejrzana”. Jan Jasiulek pracował w Polskim Komitecie Plebiscytowym i brał udział w powstaniu. Fakt ten posłużył jednemu z volksdeutschów do pozbycia się niewygodnego właściciela – donosem do gestapo przyczynił się do jego zesłania do obozu pracy w Dachau.
Właściciel przeżył obóz, do kina jednak nie mógł powrócić. Starał się on jednak odzyskać kino, ale na drodze stanęła mu ta sama osoba, co poprzednio, znowu składając donos, tym razem do UB. Później rodzinny interes Jasiulka został upaństwowiony i przejęty przez Film Polski, a właściciel został kierownikiem kina. Jan Jasiulek zmarł, nie odzyskawszy swojej własności. Kino wróciło w ręce jego rodziny dopiero w latach 90-tych XX wieku. Dzisiaj Patrią opiekuje się pani Ewa Brzezińska-Dłóciok – wnuczka Jana Jasiulka.
To nie tylko kino
Obecnie w rudzkiej Patrii działa Dyskusyjny Klub Filmowy oraz kawiarnia. Warto też wspomnieć, że rudzkie kino zostało dwukrotnie (w 2009 i 2016 roku) nominowane do Nagrody Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej w kategorii „Podmiot prowadzący kino”. Celem nagrody jest wyróżnienie podmiotów wspierających rozwój polskiej kinomatografii, promujących jej dorobek i ułatwiających społeczeństwu dostęp do polskiej twórczości filmowej.
