Tylko w ostatnim czasie dzięki ciężkiej pracy, zaangażowaniu i poświęceniu policjantów zwalczającym przestępczość przeciwko środowisku udaremniono kilkanaście przypadków prób nielegalnego składowania odpadów na terenie m.in. nieczynnych żwirowisk, kopalni odkrywkowych a także składowania odpadów niebezpiecznych na terenie opuszczonych hal magazynowych i pustostanów.
Ostrzegamy właścicieli gruntów oraz magazynów przed oszustami, zajmującymi się nielegalnym pozbywaniem się odpadów poprodukcyjnych i niebezpiecznych. Firmy wynajmują magazyny i inne nieruchomości, w których później gromadzone są odpady. Po wypełnieniu takiego obiektu wynajmujący znika, pozostawiając kłopotliwy ładunek właścicielom, na których później spoczywa obowiązek kosztownej utylizacji. To wydatek rzędu nawet miliona złotych. Nie zapominajmy też o środowisku, które w wyniku takich działań często zostaje poważnie zdegradowane.
Odpady niebezpieczne - co to takiego?
Są to odpady stanowiące szczególne zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt oraz środowiska naturalnego. Ich unieszkodliwianie odbywać się może jedynie w specjalnie do tego przystosowanych zakładach oraz pod restrykcyjną kontrolą. Odpady niebezpieczne kojarzone są głównie z przemysłem, jednak i gospodarstwa domowe są źródłem ich wytwarzania.
Poniższa lista zawiera najczęściej spotykane odpady niebezpieczne, z którymi mamy do czynienia w życiu codziennym, a ich wyrzucanie razem z odpadami komunalnymi jest niedozwolone:
- zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny /RTV i AGD/
- resztki farb, lakierów, klejów, żywic, środki do konserwacji i ochrony drewna
- rozpuszczalniki, środki czyszczące, substancje do wywabiania plam
- aerozole, pozostałości po domowych środkach do dezynfekcji i dezynsekcji
- środki ochrony roślin
- odpady zawierające rtęć, np. świetlówki (uwaga! tradycyjne żarówki nie są odpadem niebezpiecznym), termometry, przełączniki
- baterie i akumulatory
- zużyte kartridże i tonery
- przepracowane oleje
- przeterminowane lub tylko częściowo wykorzystane leki, bez opakowań handlowych i ulotek
Otrzymujemy coraz więcej zgłoszeń związanych z przestępczym procederem na rynku obrotu odpadami niebezpiecznymi. Istnieje wiele nieuczciwych firm specjalizujących się w nielegalnym przewożeniu, składowaniu i pozbywaniu się odpadów poprodukcyjnych i niebezpiecznych. W związku z tym w ostatnich latach nasila się także zjawisko porzucania odpadów w pomieszczeniach i na posesjach osób prywatnych. Często wynajmują one magazyny oraz ziemię dla osób które informują je, że zamierzają prowadzić tam legalną działalność, i oferują atrakcyjne wynagrodzenie za wynajem. Na wynajętym terenie lub w obiektach oszuści porzucają odpady podlegające obowiązkowej utylizacji. Następnie firma znika, a właściciele gruntów lub magazynów zostają z niemałym kłopotem.
UWAGA!!! Przed tym zjawiskiem i przestępczym procederem związanym z nielegalnym obrotem niebezpiecznymi odpadami szczególnie ostrzegamy:
- Właścicieli hal i magazynów oraz gruntów pod wynajem:
Mechanizm jest prosty. W praktyce umowę podpisuje powołana doraźnie firma, współpracująca nieoficjalnie z nieuczciwym podmiotem, zajmującym się gospodarką odpadami. W krótkim czasie na teren nieświadomego właściciela posesji przywożone bywa często kilkaset ton niebezpiecznych odpadów, których prawidłowa utylizacja kosztuje setki tysięcy złotych. Po zapełnieniu terenu lub hali magazynowej firma, która była wynajmującym, znika, a śmieci zostają. Jeśli właścicielowi posesji nie uda się znaleźć wynajmującego, to na niego spada koszt utylizacji niebezpiecznego ładunku. A znalezienie osób stojących za firmą wynajmującą często okazuje się niemożliwe. Miejscowy wójt, burmistrz lub prezydent nakłada na właściciela terenu, na którym składowane są odpady, obowiązek ich usunięcia, co wiąże się z kosztami ich utylizacji. W rezultacie to właśnie właściciele, jako administratorzy gruntu czy budynku, są obciążani obowiązkiem kosztownej utylizacji odpadów toksycznych, żrących czy niebezpiecznych dla środowiska. Apelujemy zatem o dalece idący rozsądek, regularne kontrole wynajmowanych pomieszczeń i gruntów oraz możliwie jak najlepszą weryfikację podmiotów, którym wynajmowane zostają nieruchomości. W przeciwnym wypadku kosztem utylizacji takich odpadów mogą zostać obciążeni właściciele gruntów.
Tak najprawdopodobniej stanie się w przypadku właścicieli magazynów z Żywca i Katowic. Wynajęli oni powierzchnie magazynowe nieuczciwym firmom, a kilka dni temu na tych terenach odnaleziono odpady niebezpieczne. Teraz to właścicielom wynajmującym magazyny grozi poniesienie kosztów całej ich utylizacji. W przypadku powierzchni znajdujących się w powiecie żywieckim, jest to kwota ponad 1.200.000 złotych. Ostrzegamy właścicieli gruntów oraz magazynów również przed świadomym wyrażaniem zgody na użyczanie terenu w celu magazynowania tam odpadów.
Apelujemy – czytajmy dokładnie umowy zawierane z przedsiębiorcami. Ograniczone zaufanie i rzetelna analiza mogą zaoszczędzić nam sporych kłopotów finansowych. Należy pamiętać, że przyjmując na swój teren odpady, bierzemy na siebie olbrzymi koszt ich utylizacji, o który wzbogaciła się zorganizowana grupa przestępcza. Przez taką niefrasobliwość możemy stracić cały dorobek swojego życia.
- Przewoźników oraz firm i osób wynajmujących pojazdy transportowe:
Właścicieli firm transportowych i kierowców pojazdów dostawczych ostrzegamy przed poważnymi konsekwencjami nielegalnego transportowania odpadów niebezpiecznych. Przypominamy, że w przypadku kontroli drogowej samochodu z ładunkiem, jeżeli dokumenty są niezgodne przewożonym ładunkiem lub jeżeli przewoźnik w ogóle nie ma zezwolenia na przewóz niebezpiecznych substancji, taki samochód jest zabezpieczany na parkingu. Tam pojazd oczekuje razem z zabezpieczonym ładunkiem na decyzję urzędników odnośnie utylizacji tych odpadów. Do czasu wydania decyzji o utylizacji odpadów taki samochód może nawet kilka miesięcy stać na parkingu nie zarabiając dla przewoźnika. Dodatkowo jeżeli firma i kierowca nie mają stosownych uprawnień i dokumentów, mogą ponieść poważne konsekwencje. Osoby te mają obowiązek wstępnej weryfikacji i kontroli przewożonego ładunku oraz wymaganych dokumentów przewozowych. Należy zawsze zwracać uwagę komu wynajmujemy środek transportu, ponieważ przez nieuczciwych zleceniodawców pojazdy mogą zostać zatrzymane i w tym czasie nie przynoszą zysku. Zalecamy daleko idącą rozwagę i odpowiednie sprawdzenie osób i firm, którym wynajmowane są samochody.
- Osób mieszkających w pobliżu miejsc na uboczu oraz dużych obszarów, na których przestępcy mogą nielegalnie składować odpady:
Nie zapominajmy też o środowisku, które w wyniku takich działań zostaje bardzo poważnie zdegradowane. W tym przypadku liczy się reakcja nas, jako mieszkańców. Warto obserwować swoje najbliższe otoczenie. Szczególnie dotyczy to osób mieszkających w zacisznej okolicy, z dala od gęstej zabudowy mieszkalnej, w okolicy lasów, miejsc rzadko uczęszczanych, nieużytkowanych terenów przemysłowych, czy nieczynnych przedsiębiorstw. Naszą czujność powinny wzbudzić pojazdy ciężarowe, które od jakiegoś czasu zaczęły przyjeżdżać w takie miejsca lub odbywający się rozładunek beczek czy palet pojemników nazywanych powszechnie mauserami na takim terenie. Porzucenie odpadów niebezpiecznych w pobliżu naszego miejsca zamieszkania może mieć wpływ na nasze zdrowie. Takie działania są nielegalne i mogą powodować poważne konsekwencje dla środowiska. Każdy przypadek, który budzi nasze podejrzenia, prosimy zgłosić Policji pod numerem telefonu 997 lub 112.
Nikogo nie trzeba przekonywać jak bardzo niebezpieczne dla środowiska naturalnego a także życia i zdrowia mieszkańców mogą być nielegalne składowiska odpadów. Aby do groźnych sytuacji nie dochodziło policjanci, strażacy i inspektorzy ochrony środowiska prowadzą kontrole. W zbieraniu wszelkich informacji dot. takich zagrożeń szczególną rolę odgrywają dzielnicowi. To tym funkcjonariuszom można bezpośrednio przekazać informacje o niepokojących spostrzeżeniach. Oni sami także sprawdzają to co dzieje się w tym zakresie na terenie podległej im dzielnicy. Zadania związane ze składowiskami odpadów realizują także policjanci pionu kryminalnego i ruchu drogowego, szczególnie w zakresie ich transportu. Funkcjonariusze sprawdzają przede wszystkim samochody ciężarowe przewożące nieczystości. Zwracają uwagę na oznakowanie pojazdu ,sposób załadunku odpadów, a także na zgodność ich zawartości z dokumentacją przewozową.
TY TAKŻE MOŻESZ PRZYCZYNIĆ SIĘ DO ELIMINACJI ZAGROŻEŃ ZWIĄZANYCH Z NIELEGALNYM SKŁADOWANIEM ODPADÓW I ZAPOBIEGAĆ DEGRADACJI ŚRODOWISKA NATURALNEGO
Jak to zrobić?
Oprócz bezpośredniego kontaktu z dzielnicowym przypominamy o takim narzędziu jak Krajowa Mapa Zagrożeń Bezpieczeństwa. Można na niej nanieść sytuacje, które w naszej ocenie stanowią zagrożenie w konkretnym rejonie. Policjanci weryfikują te zgłoszenia, potwierdzają lub nie i starają się wyeliminować. Wśród różnych kategorii istnieje również ta dotycząca DZIKICH WYSYPISK ŚMIECI.
Przypominamy, że w świetle art. 183 § 1 kodeksu karnego odpowiedzialności karnej podlega osoba, która wbrew przepisom składuje, usuwa, przetwarza, dokonuje odzysku, unieszkodliwia albo transportuje odpady lub substancje w takich warunkach lub w taki sposób, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu wielu osób lub spowodować zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach, co zagrożone jest karą do 5 lat więzienia.
Natomiast na podstawie art. 154 § 2 kodeksu wykroczeń karą grzywny do 1000 złotych lub karą nagany może zostać ukarana osoba, która wyrzuca na nienależącym do niej gruncie polnym kamienie, śmieci, padlinę lub inne nieczystości.
A tak z procederem nielegalnego obrotu odpadami niebezpiecznymi walczą policjanci z jednostek województwa śląskiego:
