W ramach uczczenia 100. rocznicy Powstań Śląskich Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach na wniosek Miasta Ruda Śląska remontuje groby Powstańców, spoczywających na wireckim cmentarzu parafialnym.
By godnie uczcić walczących patriotów, wiceprezydent Krzysztof Mejer zwrócił się do mieszkańców z prośbą o przekazanie do Wydziału Komunikacji Społecznej i Promocji Miasta posiadanych informacji, materiałów i pamiątek dotyczących następujących osób:
- Franciszka Szmajducha,
- Maksymiliana Tomasa,
- Józefa Szczotki,
- Edwarda Hermana,
- Pawła Myszora,
- Alojzego Brauma,
- Augustyna Pietrońca,
- Alfonsa Szymiczka
- Brunona Szmatola.
- Niestety w archiwach nie zachowały się żadne informacje o ww. powstańcach. W przyszłym roku z okazji 100 rocznicy wybuchu II Powstania Śląskiego chcielibyśmy przybliżyć sylwetki tych rudzkich powstańców. Stąd apel o pomoc - napisał na Facebook'u Krzysztof Mejer.
W 2018 roku Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach wyremontowało siedem grobów powstańczych: pięć w Starym Chorzowie, dwa w Mysłowicach. W tym roku odnowiony został jeden w Starym Chorzowie. Groby otrzymują podobną stylistykę, granitową formę z krzyżem. Konieczny jest napis, kim była osoba spoczywająca w tym miejscu. Na płycie umieszczane są słowa "Bóg Honor Ojczyzna”. Ww. odznaczenie było przyznawane w celu upamiętnienia bohaterskich walk ludu śląskiego przeciwko niemieckiej przemocy między innymi uczestnikom Powstań Śląskich 1919-1921.
Ocalmy groby Powstańców Śląskich od zapomnienia!
W ewidencji województwa śląskiego znajduje się około trzech tysięcy miejsc pamięci. Są to nie tylko miejsca pochówków, ale także pomniki, tablice. Grobów wojennych jest ponad 800, a więc nieszczególnie dużo.
Aktualnie na terenie województwa śląskiego, na szczeblu administracji samorządowej, zewidencjonowano zaledwie 147 grobów wojennych i grobów weteranów powstań śląskich.
Przywołana liczba jest rażąco niska – w zestawieniu z liczbą 2700 osób, które straciły życie w powstaniach śląskich, budzi smutek. Zwłaszcza że wśród tych 147 grobów są też groby osób, które przeżyły powstania - czytamy na stronie IPN.
28 października 2019 r. rozpoczęła się akcja Oddziału IPN w Katowicach pt. „Ocalmy groby Powstańców Śląskich od zapomnienia!”. Została ona zaplanowana na lata 2019-2022 i będzie ona cyklicznie przeprowadzana na przełomie października i listopada. Wpisuje się ona w działania Instytutu Pamięci Narodowej upamiętniające 100. rocznicę Powstań Śląskich oraz powrotu Górnego Śląska do Macierzy.
W ramach akcji Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach podjęło staranie stworzenia bazy ewidencyjnej grobów, w których spoczywają Powstańcy Śląscy na terenie województwa śląskiego. Jej utworzenie pozwoli w przyszłości na opracowanie systemu opieki nad tymi grobami i zatrzyma proces likwidacji grobów naszych bohaterów.
- Akcja została zainspirowana analizą zewidencjonowanych na szczeblu administracji samorządowej grobów wojennych i grobów weteranów powstań śląskich. Wynika z niej, że znana jest lokalizacja 147 grobów. Przywołana liczba jest rażąco niska w zestawieniu z liczbą 2 700 osób, które straciły życie w powstaniach śląskich i ok. 60 000 osób, które wzięły w nich udział. Brak wiedzy o grobach powstańczych wynika z dwóch przyczyn: uległy one likwidacji lub są to groby, na których nie ma informacji o rodowodzie powstańczym. Zależy nam zwłaszcza na uzyskaniu wiedzy o tych, które wciąż egzystują w przestrzeni publicznej - czytamy na stronie IPN.
Zgłoszenia do bazy będą przyjmowane na podstawie formularzy przesłanych na adres grobypowstancowslaskich@ipn.gov.pl bądź adres korespondencyjny Oddziału IPN w Katowicach. Formularze zgłoszeniowe można pobrać ze strony katowickiego IPN.
Ponadto informacje o akcji będą udzielane pod nr. 32 207 08 00 i 32 207 08 03.