Wyniki sprawozdania Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych nie są optymistyczne dla miast na prawach powiatu w województwie śląskim. Zadłużenie miast rośnie w ekspresowym tempie. Spośród 19 miast na prawach powiatu w województwie śląskim tylko dwa nie przekraczają 1000 złotych długu na mieszkańca! Na którym miejscu w zestawieniu znalazła się Ruda Śląska?
Zadłużenie miast na prawach powiatu
Opublikowane niedawno przez Krajową Radę Regionalnych Izb Obrachunkowych „Sprawozdanie z działalność RIO i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego w 2021 roku” przynosi mocno niepokojące wnioski w kwestii stanu finansów samorządów lokalnych. Jak co roku poznaliśmy ranking najbardziej zadłużonych miast na prawach powiatu w Polsce.
W skali kraju najbardziej obciążone długiem publicznym okazały się trzy miasta:
- Świnoujście (6935 złotych na mieszkańca),
- Szczecin (6356 zł/os.)
- i Wałbrzych (6243 zł/os.).
Druzgocące dla wielu jednostek samorządu terytorialnego sprawozdanie oceniające wykonanie budżetu przez władze samorządów dotyczy również 19 miast na prawach powiatu w województwie śląskim. Niestety, Krajowa Rada RIO ma dobrych wiadomości dla mieszkańców regionu - dług przeliczany na jednego mieszkańca miasta na prawach powiatu lub powiatu wzrósł w 2021 roku w połowie badanych miast. Chlubne wyjątki to Żory, Częstochowa, Gliwice, Dąbrowa Górnicza, Chorzów, Ruda Śląska, Jaworzno, Tychy i Jastrzębie-Zdrój.
Zabrze najbardziej zadłużonym śląskim miastem
Pierwsze miejsce w województwie śląskim na liście miast obciążonych największym długiem per capita zajęło Zabrze z długiem w wysokości aż 4301 złotych na mieszkańca. To o 13 złotych więcej niż w ubiegłorocznym zestawieniu. Na drugim miejscu niechlubnego podium znalazły się Żory, jednak w tym przypadku mieszkańcy mogą mieć powody do dużego zadowolenia – miasto, które w ubiegłym roku było rekordowo zadłużone per capita (5456 zł/os) obniżyło poziom zadłużenia do 3565 złotych. Częstochowa, znajdująca się na trzecim miejscu najbardziej zadłużonych miast w województwie delikatnie obniżyła kwotę długu na mieszkańca z 2833 złotych/os. w 2020 roku do 2826 zł.
- Kwota długu per capita powiatów grodzkich wyniosła w 2021 roku średnio 3 676 zł, natomiast wartość środkowa osiągnęła poziom 2 797 zł, co oznacza, że taki lub większy dług posiadała połowa jst tego rodzaju (w 2020 roku wartość mediany to 2 687 zł). Najwyższy wzrost zadłużenia odnotowały miasta: Świnoujście – o 1 263 zł, Kraków – o 913 zł i Opole – o 896 zł, a największe redukcje kwoty długu przypadające na jednego mieszkańca wystąpiły w miastach: Żory (o 1 891 zł), Krosno (o 422 zł) i Sopot (o 356 zł) – czytamy w sprawozdaniu KR RIO.
Z drugiej strony trzy miasta mogą poszczycić się naprawdę niskim poziomem zadłużenia na mieszkańca, z czego w przypadku dwóch nie przekracza on tysiąca złotych. Mowa o Jastrzębiu-Zdroju, które jest najmniej zadłużonym miastem w regionie z obciążeniem per capita 206 złotych, a także o Tychach, w których dług na mieszkańca wyniósł 931 złotych w 2021 roku. Tysiąc nieznacznie przekroczył Sosnowiec z długiem na poziomie 1054 złote na osobę.
Stolica województwa – Katowice – posiada dług na poziomie 2756 zł na mieszkańca, czyli o 117 złotych więcej niż w 2020 roku.
Jak w zestawieniu wypadła Ruda Śląska?
Ruda Śląska znalazła się w gronie kilku śląskich miast, w których dług przeliczany na jednego mieszkańca miasta na prawach powiatu lub powiatu nie wzrósł, lecz zmalał. Ruda Śląska delikatnie obniżyła kwotę długu na mieszkańca z 1805 złotych/os. w 2020 roku do 1790 zł. Dodatkowo uzyskało dochód ogółem na poziomie 7197 złotych na osobę, z czego ponad 40 procent to wpływy z podatków i opłat, w tym PIT i CIT. Miasto wydało przy tym 6886 złotych/os., z czego tylko niecałe 7 procent sfinansowało inwestycje.
