Nie jest tajemnicą, że pierwsze wrażenie odgrywa ważną rolę w relacjach międzyludzkich - zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym. Zajmując wysokie stanowiska czy to menedżerskie, kierownicze, czy handlowe bardzo często na swojej drodze spotykamy nowe osoby. Z częścią z tych osób będziemy utrzymywać relacje biznesowe, dlatego od nas zależy, jakie pierwsze wrażenie zrobimy. Pierwsze wrażenie powstaje już w ciągu pierwszych kilku sekund kontaktu z nowo poznaną osobą i trudno je zmienić, zwłaszcza jeśli wypadło negatywnie.
Jak powstaje pierwsze wrażenie?
Pierwsze wrażenie kształtuje się bardzo szybko - już w ciągu kilku pierwszych sekund. Wpływa na nie wygląd zewnętrzny, ubiór, postawa, nastawienie, a także komunikacja niewerbalna. Pierwsze wrażenie może utrzymywać się przez długi czas. Oznacza to, że zmiana początkowej oceny zwykle bywa trudna.
Mechanizmy powstawania pierwszego wrażenia
W psychologii mówi się, że jednym z najważniejszych mechanizmów powstawania pierwszego wrażenia jest tzw. efekt aureoli, zwanym również efektem halo. Polega on na tym, że na podstawie jednego pozytywnego (lub negatywnego) wrażenia, ludzie mają tendencję do przypisywania dodatkowych cech osobowościowych. Przykładowo, jeśli nasz wygląd i zachowanie zrobią dobre pierwsze wrażenia, to rozmówca może przypisać nam pozytywne cechy charakteru, o których na tym etapie nie ma jeszcze pojęcia. Niestety efekt pierwszego wrażenia działa także w druga stronę. Jeśli spóźnimy się na pierwsze spotkanie biznesowe, druga strona może od razu poczuć się zniechęcona wobec współpracy z nami.
Jak zrobić pozytywne pierwsze wrażenie w relacjach biznesowych?
Poniżej przedstawiamy kilka uniwersalnych porad, które pozwolą wywrzeć, jak najlepsze pierwsze wrażenie w relacjach biznesowych.
Schludny, adekwatny do sytuacji ubiór
Jednym z elementów, jaki jest brany pod uwagę przy pierwszym kontakcie, jest oczywiście wygląd zewnętrzny, bo w końcu ,,jak nas widzą, tak nas piszą”. Odpowiedni i schludny strój, czyste buty, nie wspominając już o higienie osobistej to te elementy, które mają ogromny wpływ na pierwsze wrażenie. Istnieje kilka poziomów formalności stroju biznesowego, a wybór odpowiedniego zależy od konkretnej sytuacji. Odpowiedni ubiór świadczy o naszym profesjonalizmie, szacunku do innych i dbałości o szczegóły. Zawsze lepiej jest ubrać się nieco bardziej formalnie, niż zbyt swobodnie.
Odpowiednia mowa ciała
Mowa ciała to element komunikacji niewerbalnej, który obejmuje gesty i ruchy ciała, mimikę, postawę, kontakt wzrokowy. Już poprzez sposób chodzenia czy witania się zupełnie nieświadomie wysyłamy jasny sygnał dla obserwujących nas osób. Oto kilka kluczowych aspektów mowy ciała, które wpływają na pierwsze wrażenie:
Kontakt wzrokowy
Utrzymywanie kontaktu wzrokowego świadczy o pewności siebie, zainteresowaniu i szacunku do rozmówcy. Unikanie może być interpretowane jako brak zainteresowania, niepewność lub nieszczerość. Kontakt wzrokowy należy utrzymywać w naturalny sposób podczas rozmowy, jednak z umiarem. Nie należy bez przerwy wpatrywać się w oczy rozmówcy, ponieważ może to być dla niego niekomfortowe lub peszące.
Uśmiech
Szczery uśmiech to oznaka otwartości, przyjaznego nastawienia i pozytywnego usposobienia. Uśmiechnięta osoba jest postrzegana jako bardziej sympatyczna i godna zaufania. Nie można przesadzać jedna też w drugą stronę i zbyt często się uśmiechać, zwłaszcza w relacjach biznesowych, ponieważ może to zostać źle odebrane.
Postawa ciała
Wyprostowana postawa, z lekko uniesioną głową i cofniętymi ramionami, świadczy o pewności siebie i profesjonalizmie. Zgarbiona sylwetka i spuszczona głowa mogą sugerować brak pewności siebie, a nawet niekompetencję.
Gestykulacja
Umiarkowana gestykulacja może pomóc w podkreśleniu przekazu i utrzymaniu uwagi rozmówcy. Nadmierna gestykulacja jest jednak rozpraszająca i irytująca. Podczas prowadzenia rozmów nie powinno się chować rąk do kieszeni, ponieważ zostać to może odebrane jako przejaw braku szacunku. Gesty powinny wspierać, potęgować wypowiadane słowa. Najlepiej, gdy ruchy rękami oscylują między linią bioder a klatką piersiową.
Uścisk dłoni
Pewny i stanowczy uścisk dłoni to oznaka pewności siebie i profesjonalizmu. Zbyt mocny uścisk może być odebrany jako agresywny, a zbyt lekki jako oznaka słabości. Podając komuś dłoń, należy zadbać o to, aby nawiązywać przy tym kontakt wzrokowy.
Odległość
Zachowanie odpowiedniej odległości od rozmówcy jest ważne dla komfortu obu stron. Zbyt bliska odległość może być odebrana jako naruszenie przestrzeni osobistej, a zbyt duża jako oznaka dystansu i braku zainteresowania.
Intonacja
Warto zwrócić uwagę także na intonację głosu. Wyróżnia się intonację opadającą i wzrastającą. Ta pierwsza polega na tym, że wysokość głosu spada na końcu zdania. Używa się jej wtedy, gdy przechodzi się do dalszej części wypowiedzi, kończąc daną myśl. Intonacja wzrastająca przydaje się wówczas, gdy chce się skupić na sobie uwagę i podnieść poziom dynamizmu.
Mowa ciała jest istotnym elementem komunikacji interpersonalnej. Zrozumienie jej może pomóc w lepszym odczytywaniu intencji innych ludzi oraz w skuteczniejszym przekazywaniu własnych emocji. Aby usprawnić swoją mowę ciała w kontaktach biznesowych, zachęcamy do wzięcia udziału w szkoleniu ,,sztuka prezentacji i wystąpień publicznych" organizowanego przez AVENHANSEN.
Podsumowanie
Pierwsze wrażenie odgrywa kluczową rolę w relacjach biznesowych, dlatego warto zadbać o swój wizerunek, mowę ciała oraz odpowiednią postawę już od pierwszych chwil kontaktu z drugą osobą. Schludny ubiór, pewny uścisk dłoni, odpowiednia gestykulacja i utrzymywanie kontaktu wzrokowego mogą znacząco wpłynąć na to, jak jesteśmy postrzegani przez innych. Aby lepiej opanować sztukę autoprezentacji i świadomie kształtować swój wizerunek w relacjach biznesowych, warto wziąć udział w szkoleniu „Autoprezentacja - czyli jak zrobić dobre wrażenie”.
Artykuł powstał przy współpracy z firmą szkoleniową z Krakowa AVENHANSEN.