Od 24 lutego do rudzkich szkół i przedszkoli zapisano już ponad 300 ukraińskich dzieci. Sytuacja jest bardzo dynamiczna i liczba ta wciąż rośnie.
Ukraińskie dzieci w rudzkich placówkach oświatowych
Jak poinformował w miniony poniedziałek Minister Edukacji, do polskich szkół zapisano już 81,3 tysięcy dzieci z Ukrainy. Jest to około 10% wszystkich dzieci, które przekroczyły polsko-ukraińską granicę od 24 lutego.
Od rozpoczęcia konfliktu zbrojnego na Ukrainie 24 lutego do czwartku 24 marca do rudzkich szkół i przedszkoli przyjęto łącznie blisko 260 ukraińskich dzieci.
– Aktualnie w rudzkich przedszkolach przebywa 60 dzieci z Ukrainy, natomiast w szkołach już blisko 200 ukraińskich uczniów. W najbliższych dniach w szkołach uruchomimy 7 oddziałów przygotowawczych - przekazała wczoraj prezydent Grażyna Dziedzic.
Dodatkowe miejsca dla dzieci z Ukrainy
Zgodnie z polskim prawem dzieci z Ukrainy w wieku obowiązku szkolnego i nauki tj. między 7. a 18. rokiem życia są przyjmowane do szkół publicznych. Muszą zostać także objęte opieką oraz nauczaniem na warunkach, jakie dotyczą obywateli RP.
Dziecko z Ukrainy może być przyjęte do szkoły w ciągu całego roku szkolnego. Ustalenie, do której klasy ma uczęszczać, zależy od sumy ukończonych lat nauki szkolnej w swojej ojczyźnie.
- W tym zakresie nie ma dobrowolności. Zasady przyjęcia dzieci do szkół, które przybywają do Polski z zagranicy, są uregulowane na poziomie ustawowym. Podstawa prawna pobytu takich uczniów w naszym kraju nie ma tutaj żadnego znaczenia - czytamy na stronie Kuratorium Oświaty w Katowicach.
Co zrobić, aby zapisać dzieci z Ukrainy do szkół
W celu zapisania dziecka do szkoły należy złożyć wniosek do dyrektora szkoły – publiczna szkoła podstawowa, w której rejonie mieszka dziecko przybyłe z zagranicy przyjmuje z urzędu, inne publiczne szkoły podstawowe i szkoły ponadpodstawowe, w miarę posiadania wolnych miejsc.
Rodzice dziecka z zagranicy, którzy nie mogą znaleźć szkoły posiadającej wolne miejsca w danej klasie, mogą zwrócić się do organu prowadzącego szkoły (np. wydziału edukacji gminy lub powiatu) z prośbą o wskazanie szkoły posiadającej wolne miejsca.
- Ustalenie klasy (roku nauki) następuje na podstawie dokumentów wydanych przez szkołę za granicą, a w przypadku ich braku oświadczenia rodziców o sumie lat nauki za granicą. Dokumenty nie muszą być tłumaczone przez tłumacza przysięgłego na język polski - czytamy na stronie Kuratorium Oświaty w Katowicach.
Ponadto rodzice dziecka mogą zwrócić się do dyrektora o przyjęcie do niższej klasy, niż wynika to z sumy ukończonych lat nauki szkolnej, np. ze względu na wiek dziecka.
Przyjmowanie uczniów przybywających z zagranicy uregulowane jest na poziomie ustawowym. Prawna podstawa pobytu ucznia na terenie Polski (np. zezwolenie na pobyt czasowy, zezwolenie na pobyt stały, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, zgoda na pobyt ze względów humanitarnych albo uzyskanie statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej) nie ma znaczenia dla możliwości przyjęcia do publicznej szkoły i możliwych form wspomagania nauki.
Nauka uczniów przybywających z zagranicy
Wśród dzieci, które przybywają obecnie do Polski z ogarniętej wojną Ukrainie, zdecydowana większość może nie posługiwać się językiem polskim w takim stopniu, by bez problemu dać sobie radę w szkole. W takiej sytuacji mogą one brać udział w dodatkowych zajęciach z języka polskiego, realizować naukę w tzw. oddziale przygotowawczym, lub korzystać z pomocy osoby, która włada językiem ojczystym dziecka i może pracować jako pomoc nauczyciela.
Prawo przewiduje także korzystanie z dodatkowych zajęć wyrównawczych.
Limit miejsc w placówkach oświatowych
Dzieci obywatelstwa ukraińskiego przyjmowane są do polskich szkół na zasadzie dodatkowych miejsc, które wprowadzone zostały przez rozporządzenie Ministra Edukacji. Zwiększyło ono dozwolony limit miejsc w oddziałach przedszkolnych i klasach od I do III szkół podstawowych.
Do tej pory dopuszczalne było przyjęcie 25 dzieci w każdym oddziale przedszkolnym. Zwiększony limit pozwala na przyjęcie dodatkowej trójki dzieci pochodzenia ukraińskiego. Nowe rozporządzenie pozwoliło na utworzenie łącznie około 580 dodatkowych miejsc w zabrzańskich przedszkolach.
W szkołach podstawowych zwiększony limit w klasach I-III pozwala na naukę 29 uczniów w każdym oddziale. Do tej pory w jednej klasie mogło uczyć się 25 dzieci, z możliwością zwiększenia limitu do 27 w przypadku przyjęcia nowego ucznia w trakcie trwania roku szkolnego.
Limity nie obowiązują szkół ponadpodstawowych, w których na ogół w jednej klasie uczyło się maksymalnie 28-30 dzieci.
Jak rudzkie szkoły przygotowane są na przyjęcie uchodźców?
Wielu mieszkańców Rudy Śląskiej, szczególnie tych, których dzieci uczęszczają do szkół i przedszkoli, interesuje kwestia tego, w jaki sposób rudzkie placówki przygotowane są do przyjęcia uchodźców. Dlatego o najbardziej nurtujące ich tematy zapytaliśmy rzecznika prasowego Urzędu Miasta - Adama Nowaka.
Czy rudzkie szkoły przygotowane są na przyjęcie takiej liczby dzieci uchodźców z Ukrainy?
A.N.: Dzieci i młodzież uchodźców z Ukrainy przyjmowane są do przedszkoli, 8. szkół podstawowych, 2. liceów oraz w zależności od dotychczasowego kształcenia w zawodzie do rudzkich szkół zawodowych.
W jaki sposób miasto wspiera uchodźców z Ukrainy w szkołach? Czy dzieci mają zagwarantowane dodatkowe lekcje języka polskiego?
A.N.: Do czasu utworzenia oddziałów przygotowawczych miasto organizuje dodatkową bezpłatną naukę języka polskiego. Od 28 marca mogą rozpocząć funkcjonowanie pierwsze oddziały przygotowawcze w 3 szkołach podstawowych oraz w 1 liceum ogólnokształcącym.
Czy dzieci uczą się razem z rudzianami, czy w osobnych grupach?
A.N.: Dzieci i młodzież z Ukrainy, które posługują się językiem polskim, uczą się z rudzianami. Te osoby, które nie znają języka polskiego, kierowane są do oddziałów przygotowawczych. Do czasu utworzenia takiego oddziału uczęszczają na zajęcia z polskimi rówieśnikami.
Czy Urząd Miasta posiada informacje, ilu nauczycieli posługuje się językiem ukraińskim albo rosyjskim?
A.N.: Na chwilę obecną nie mamy zweryfikowanych takich informacji.
Czy nauczyciele będą wysyłani na kursy języka ukraińskiego?
A.N.: Nauczyciele korzystają z możliwości nauki języka ukraińskiego na kursach on-line.
Jak radzą sobie uchodźcy w nowej sytuacji?
A.N.: Z informacji uzyskanych od dyrektorów szkół wynika, że dzieci i młodzież zostały dobrze przyjęte przez swoich polskich rówieśników.
Czy ta sytuacja jest dużym wyzwaniem dla rudzkiej oświaty?
A.N.: Zmiany organizacyjne w trakcie trwania roku szkolnego zawsze są trudne, chodzi np. o tworzenie nowych oddziałów, co związane jest z poszukiwaniem dodatkowych nauczycieli. Ponadto zmianie ulega organizacja pracy szkoły.
Co z lekcjami WF-u w placówkach, gdzie sale gimnastyczne zostały zmienione w bazy noclegowe dla uchodźców?
A.N.: Do chwili obecnej zajęto jedną salę gimnastyczną, bez większej szkody dla uczniów. Zajęcia dla nich są organizowane: w sali zastępczej, która jest na terenie szkoły, ponadto w użyczonej sali gimnastycznej szkoły ponadpodstawowej usytuowanej na tej samej posesji, a także na boiskach sportowych przy szkole oraz pobliskim ORLIK-u.