Wiadomości z Rudy Śląskiej

Dziś obchodzimy 25. rocznicę ustanowienia św. Barbarę patronką miasta

  • Dodano: 2023-06-06 14:00

Dziś ważna data w najnowszej historii Rudy Śląskiej. Dokładnie 25 lat temu 6 czerwca 1998 r. ówczesnym władzom miasta przekazany został watykański dekret ustanawiający św. Barbarę patronką miasta. Od tego czasu święta pojawia się też w nowym herbie miasta.

Święta Barbara patronką Rudy Śląskiej

6 czerwca 1998 roku arcybiskup Damian Zimoń, ówczesny metropolita katowicki, przekazał władzom miasta dekret o ustanowieniu św. Barbary patronką miasta. Był to akt wieńczący starania o zgodę na oddanie miasta pod opiekę świętej, ale także umieszczenia jej wizerunku w miejskim herbie.

Autorem plastycznej wizji herbu był profesor ASP Maciej Bieniasz, zaś o oprawę komputerową zadbali Kazimierz i Ksawery Kaliscy. Przedstawia on tarczę dwupolową, gdzie w lewym błękitnym polu jest złote pół orła, a w prawym wizerunek św. Barbary. Złoty orzeł w błękitnym polu był niegdyś herbem rodowym Piastów górnośląskich, a obecnie jest herbem województwa śląskiego. Ponadto pół orła jest elementem charakterystycznym większości górnośląskich herbów miejskich, również podkreślających swoje piastowskie tradycje. Z kolei w prawym białym polu znajduje się stojąca postać świętej Barbary, za którą widnieje wieżyczka. Święta przedstawiona jest w błękitnej sukni, spowita czerwonym płaszczem, w prawej ręce trzyma złoto-srebrny miecz (symbol męczeńskiej śmierci), a w lewej złoty kielich z Hostią.

herb wspczesny

Herb Rudy Śląskiej współcześnie

Kult św. Barbary był bardzo żywy w okolicach Rudy Śląskiej

Warto przypomnieć, że kult św. Barbary (jako patronki murarzy i kowali) znany był na Śląsku już w XIV w. W 1723 r. tarnogórscy gwarkowie założyli bractwo religijne pod wezwaniem św. Barbary. Odtąd była ona uważana za patronkę górników, których miała ochraniać od nagłej i niespodziewanej śmierci. W XIX w. kult upowszechnił się wśród górników węgla kamiennego. Wizerunkami świętej trzymającej kielich z Hostią zdobiono przykopalniane kapliczki i ołtarzyki. Wierzono, że w razie wypadku pod ziemią, gdy górnik znajdzie się w beznadziejnym położeniu, święta Barbara poda mu ostatnią w życiu komunię świętą.
 
Kult świętej był bardzo żywy w okolicach Rudy. Ze wzmianek źródłowych wiadomo, że w tamtejszych kopalniach pół godziny przed zjazdem górnicy gromadzili się przed jej wizerunkiem, odmawiali modlitwę i śpiewali hymn ku czci świętej. Do dziś górnictwo węglowe pozostaje wiodącą gałęzią przemysłu Rudy Śląskiej, więc umieszczenie w herbie patronki górników uznano za jak najbardziej uzasadnione. Było to też zgodne z zasadami heraldycznymi, w przeciwieństwie do widniejącej na poprzednim herbie wieży wyciągowej - elementu zupełnie obcego symbolice heraldycznej.

Święta Barbara

Życie i śmierć św. Barbary najczęściej datowane są na przełom III i IV wieku. Według średniowiecznej legendy Barbara pochodziła z pogańskiej rodziny z Heliopolis. Ojciec Dioskuros wysłał ją na naukę do Nikomedii. Tam zetknęła się z chrześcijaństwem. Gdy ojciec dowiedział się, że Barbara została chrześcijanką, chciał ją zmusić do wyparcia się wiary. Kiedy to nie poskutkowało, doniósł na nią do władz prześladujących wówczas chrześcijan. Została uwięziona w wieży, gdzie miał przed śmiercią objawić się jej anioł z kielichem i hostią. Ścięta mieczem prawdopodobnie około roku 305 w Nikomedii lub Heliopolis, podczas prześladowań za panowania cesarza Galeriusza.

- Bito ją, a rany nacierano tłuczonymi skorupami, później – gdy Barbara nie chciała się poddać i nie wyrzekła się wiary – rozdzierano jej ciało hakami, przypalano boki rozżarzonym żelazem i miażdżono głowę młotami. Wreszcie obcięto jej i Julianie, kobiecie, która odważyła się żałować nieszczęsnej, piersi i wodzono po mieście na pohańbienie. Skazano obie na ścięcie, wyrok zaś na Barbarze wykonał sam okrutny ojciec - czytamy w Wielka księga świętych.

Co ciekawe ze względu na niepewną historyczność jej postaci, podczas reformy katolickiej liturgii w 1969 roku kult Barbary został ograniczony, papież Paweł VI zastosował jej wspomnienie jedynie do czci lokalnej, a imię usunął z litanii świętych Kościoła powszechnego. Wciąż jednak Barbara jest uznawana za świętą, ponieważ w Kościele katolickim nie jest możliwa dekanonizacja.

Komentarze (4)    dodaj »

  • Rudolf

    Błogosławię Cię Święta Barbaro, spraw aby lud Twój wzrastał w miłości z naszym papieżem Janem Pawłem, naszym biskupem Damianem oraz całym duchowieństwem.

  • 112

    Tak na marginesie Damian juz nie jest naszym biskupem.

  • Achim

    Spraw by zadna matka nie musiala samotnie wychowywac dzieci, daj madrosc kobietom i cierpliwosc mezczyznom, a na wakacje zeby byla fajna pogoda. Ament

  • KWK

    Szczęść Boże.

Dodaj komentarz

chcę otrzymać bezpłatny newsletter portalu RudaSlaska.com.pl.

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu.
Wydawca portalu nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Czytaj również