Kontrola osobista jest czynnością często wykonywaną przez policjantów i jak sama nazwa wskazuje, czynność ta wiąże się ze zgodną z prawem ingerencją w jedną z najbardziej wrażliwych sfer, do których należy nasze ciało, ale także nasza odzież.
Zatem prawa i obowiązki policjanta w tym zakresie szczegółowo zostały opisane w prawie.
Obowiązki policjanta związane z kontrolą
Policjant przy przeprowadzaniu kontroli osobistej:
- Podaje swój stopień, imię i nazwisko w sposób umożliwiający odnotowanie tych danych, a także podstawę prawną i przyczynę podjęcia czynności służbowej.
- Policjant nieumundurowany przy wykonywaniu tej czynności zobowiązany jest ponadto do okazania legitymacji służbowej, a na żądanie osoby, wobec której podjęto wykonywanie tych uprawnień, okazuje ją w sposób umożliwiający odnotowanie danych w niej zawartych.
- Sprawdza zawartość odzieży osoby kontrolowanej i przedmioty, które znajdują się na jej ciele, nie odsłaniając przykrytej odzieżą powierzchni ciała.
- Sprawdza zawartość podręcznego bagażu oraz innych przedmiotów, które posiada przy sobie osoba kontrolowana.
- Odbiera osobie kontrolowanej posiadaną broń lub inne niebezpieczne przedmioty mogące służyć do popełnienia przestępstwa lub wykroczenia albo przedmioty mogące stanowić dowody w postępowaniu lub podlegające przepadkowi.
- Legitymuje osobę kontrolowaną.
Uwaga: Kontrolę osobistą przeprowadza policjant tej samej płci, co osoba kontrolowana i w miejscu niedostępnym w czasie wykonywania kontroli dla osób postronnych.
Warto wiedzieć: Jeżeli kontrola osobista musi być przeprowadzona niezwłocznie, w szczególności ze względu na okoliczności mogące stanowić zagrożenie dla życia, zdrowia ludzkiego lub mienia, może jej dokonać policjant płci odmiennej, także bez zachowania warunku wykonania tej czynności w miejscu niedostępnym w czasie wykonywania kontroli dla osób postronnych. Podczas kontroli osobistej może być obecna osoba przybrana przez prowadzącego czynność. Ponadto może być obecna osoba wskazana przez tego, u kogo dokonuje się kontroli osobistej, jeżeli nie uniemożliwi to kontroli osobistej albo nie utrudni jej w istotny sposób.
Uwaga: Na żądanie osoby poddanej kontroli osobistej policjant sporządza protokół z przeprowadzonych czynności, którego wzór jest określony w załączniku nr 9 do rozporządzenia.
Ważne: Przebieg tych oraz innych czynności opisany został w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 4 lutego 2020 r. w sprawie postępowania przy wykonywaniu niektórych uprawnień policjantów. Zdarza się, że osoby składają skargę na działania policjantów, ponieważ w ich subiektywnym odczuciu czynność policyjna została wykonana niezgodnie z prawem, dlatego warto jest zapoznać się z tym przepisem.
Uwaga: Jeżeli uważasz, że czynność policjanta była bezprawna lub naruszająca na przykład Twoją godność, to możesz złożyć skargę na policjanta lub złożyć zażalenie do prokuratury na tę czynność.
O projekcie informacyjno-edukacyjnym "Czy wiesz, że?"
Zachęcamy do nadsyłania własnych pytań z obszaru działań Policji do lidera Projektu – młodszego inspektora Krzysztofa Łaszkiewicza, Pełnomocnika Komendanta Głównego Policji ds. Ochrony Praw Człowieka na adres: krzysztof.laszkiewicz@policja.gov.pl
