Rekultywacja i remediacja terenów dawnej koksowni Orzegów w Rudzie Śląskiej została nominowana w konkursie Top Inwestycje Komunalne 2021.
- Zrekultywowany teren po koksowni Orzegów zdobył nominację do nagrody w prestiżowym konkursie TOP Inwestycje Komunalne, który organizowany jest przez Portal Samorządowy i Europejski Kongres Gospodarczy. Do tego etapu dostało się jedynie 20 przedsięwzięć z całego kraju. Dodam też, że z naszego województwa w konkursie uczestniczą tylko cztery przedsięwzięcia. [...] Zapraszam Państwa do głosowania na naszą orzegowską "perełkę"! - napisała prezydent Grażyna Dziedzic.
Top Inwestycje Komunalne 2021
Konkurs Top Inwestycje Komunalne ma za zadanie wskazanie skali inwestycji komunalnych i ich prorozwojowego efektu dla gospodarki, regionu i mieszkańców. Oceny zgłoszeń wraz z redakcją dokonuje Rada Konsultacyjna – zasiadają w niej doświadczeni samorządowcy, ekonomiści, menedżerowie, eksperci i urzędnicy. Pośród nich znaleźli się:
- Andrzej Dera - Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP, prawnik, samorządowiec;
- Andrzej Płonka - Starosta bielski, prezes Związku Powiatów Polskich;
- Andrzej Sztando - ekonomista i samorządowiec, doktor habilitowany nauk o zarządzaniu, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu;
- Jan Olbrycht - poseł do Parlamentu Europejskiego, doktor socjologii, polityk i działacz społeczny;
- Kazimierz Karolczak - Przewodniczący Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii;
- Małgorzata Jarosińska-Jedynak - sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej;
- Rafał Kerger - redaktor naczelny serwisu Portalsamorzadowy.pl, WNP.PL i PulsHR.pl;
- Wojciech Kuśpik - prezes Grupy PTWP, wydawca serwisu PortalSamorzadowy.pl.
W ramach konsultacji zostanie ostatecznie wybranych do 10 zwycięskich inwestycji prowadzonych przez samorządy lub podmioty, w których mają one udziały, ewentualnie realizowanych przez spółki, które wykonują zadania władzy lokalnej, np. w zakresie gospodarki komunalnej.
- W konkursie doceniamy tych, którzy dzięki odważnym prorozwojowym decyzjom inwestycyjnym stają się liderami środowiska, wyznaczają trendy. Tegoroczna edycja konkursu dotyczy inwestycji oddanych do użytku w 2020 r. lub zrealizowanych w co najmniej 50 proc. na dzień 31 grudnia 2020 r. - czytamy na stronie Portalu Samorządowego.
Listę zwycięzców, wyłonionych przez członków Rady Konsultacyjnej, poznamy w drugiej połowie września, podczas uroczystej gali w trakcie EKG w Katowicach. Jednak dodatkowo ogłoszony został plebiscyt dla internautów, w którym każdy może oddać głos za lub przeciw danemu przedsięwzięciu. Pośród 20 przedsięwzięć z całego kraju znalazła się także rekultywacja terenów koksowni w Rudzie Śląskiej. W tym przypadku głosowanie zakończy się 12 września 2021 r., zaś zwycięska inwestycja otrzyma specjalną nagrodę czytelników Portalu Samorządowego.
Aby oddać głos, kliknij TUTAJ.
Rekultywacja terenów koksowni w Rudzie Śląskiej
Niedawno 5-ketarowy obszar zajmowany niegdyś przez zakład koksowniczy w Orzegowie zmienił się nie do poznania. Dzięki przeprowadzonym tam pracom rekultywacyjnym z gleby usunięte zostały metale ciężkie, cyjanki oraz związki ropopochodne, a cały obszar dawnego zakładu zaadaptowano na park z licznymi atrakcjami, m.in. tarasem widokowym, górką saneczkową, placami zabaw czy ścieżką dydaktyczną. 24 marca br. inwestycję oficjalnie oddano do użytkowania.
Prace przy zagospodarowaniu terenu po koksowni pochłonęły ponad 21 mln zł, z czego prawie 18 mln zł władze miasta pozyskały z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach unijnego Programu Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020. Przedsięwzięcie zrealizowane zostało w systemie "zaprojektuj i wybuduj". Oznacza to, że wyłoniony w przetargu wykonawca opracował dokumentację projektową, jak i zrealizował całość inwestycji.
Realizacja przedsięwzięcia rozpoczęła się w 2018 roku
Realizacja przedsięwzięcia rozpoczęła się w 2018 roku. Najpierw prowadzono prace projektowe, później działania w terenie. Dokonane szczegółowe badania gruntu wykazały obecność na obszarze dawnej koksowni metali ciężkich, cyjanków oraz różnych związków ropopochodnych. Aby oczyścić teren, zastosowano jednocześnie technologię bioremediacji (usuwania zanieczyszczeń za pomocą żywych mikroorganizmów) i fitoremediacji (technologii wykorzystującej rośliny w procesie oczyszczania). Zastosowano także tzw. bariery reaktywne, w których dochodzi do procesu geochemicznego między zanieczyszczoną substancją a materiałem wypełniającym barierę.
W ramach prowadzonych prac usunięto również dziką roślinność, wprowadzając w jej miejsce nowe nasadzenia. Renowacją zostały objęte obiekty budowlane, stanowiące pozostałości po dawnym zakładzie. Zabezpieczono konstrukcyjnie i poddano pracom konserwacyjnym budynek wieży węglowej, zbiornik smoły i baterie pieców koksowniczych. Baterie przykryto betonowym stropem, którego część to jednocześnie taras, stanowiący punkt widokowy na całe założenie parkowe. Na ścianach wieży węglowej oraz na elewacji baterii koksowniczej umieszczono tablice informacyjno-edukacyjne na temat procesów technologicznych stosowanych w koksowni "Orzegów" oraz historii przedsiębiorstwa.
Powierzchnię parku podzielono na dwie strefy
Powierzchnię parku podzielono na dwie strefy – teren przylegający do zabytkowych obiektów zagospodarowano alejkami parkowymi i obiektami małej architektury, a północną część założenia zaaranżowano jako teren zielony bez wytyczonych ścieżek. Obszar inwestycji oświetlono, wybudowano toaletę, utworzono miejsca parkingowe i wiatę rowerową, wybudowano dwa place zabaw dla dzieci, ustawiono ławki parkowe oraz leżaki. Dzięki przeprowadzonym działaniom obszar został całkowicie zrewitalizowany – oczyszczono glebę z niebezpiecznych substancji, wykonano zmianę zagospodarowania terenu na park rekreacyjno-edukacyjny oraz zadbano o upamiętnienie pierwotnej funkcji tego miejsca.
Zakład koksochemiczny - koksownia "Orzegów" został uruchomiony w 1903 roku
Zakład koksochemiczny - koksownia "Orzegów" został uruchomiony w 1903 roku pod nazwą koksownia "Gotthard". Powstał z inicjatywy właścicieli okolicznych terenów – małżeństwa Joanny i Hansa Ulryka Schaffgotschów. Prace budowlane i późniejsze prowadzenie nowego zakładu powierzyli oni koncernowi "Oberschlesische Kokswerke und Chemische Fabriken" (OBERKOKS).
W roku otwarcia zakładu działała w nim pierwsza 35-komorowa bateria pieców koksowniczych. W 1908 r. funkcjonowały już trzy baterie pieców oraz pięć kotłów. Węgiel do koksowni sprowadzano z pobliskiej kopalni "Gotthard" (później "Karol"). W 1922 roku, w wyniku działań związanych z III Powstaniem Śląskim oraz zgodnie z rezultatami plebiscytu z 1921 roku, Orzegów wraz ze znajdującą się na jego terenie koksownią został przyłączony do Rzeczypospolitej Polskiej. Zakład stał się wówczas częścią spółki akcyjnej "Godulla S.A" w Chebziu. Niska wydajność baterii koksowniczych oraz trudne warunki pracy spowodowały, że przedsiębiorstwo zostało zamknięte w 1976 roku jako przestarzałe i niemożliwe do rozbudowy ze względu na szkody górnicze ujawniające się na jego terenie.
W 1987 roku koksownia została wpisana do rejestru zabytków województwa śląskiego. Ochroną objęto ciąg komór pierwszej baterii koksowniczej, zbiornik smoły, wieżę węglową oraz odcinek drogi dojazdowej wraz z otoczeniem.
