Zamieszkiwanie na terenach górniczych lub pogórniczych niesie dla właścicieli nieruchomości ryzyko ich uszkodzenia wskutek ruchu podziemnego zakładu górniczego. Radzimy w jaki sposób uzyskać odszkodowanie z tego tytułu oraz zwracamy uwagę na zagrożenia związane z wejściem w spór z dysponującym większą siłą negocjacyjną przedsiębiorcą górniczym.
Szkoda górnicza to strata lub utracona korzyść, którą poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby szkoda nie została mu wyrządzona. Naprawienie szkody następuje poprzez przywrócenie stanu poprzedniego (rektyfikacja budynku, rekultywacja gruntu) lub wypłatę kwoty pieniężnej. Co do zasady, decyzja o formie naprawy szkody należy do poszkodowanego.
W roku 2018 na naprawę szkód górniczych Polska Grupa Górnicza przeznaczyła 155 mln złotych. Jastrzębska Spółka Węglowa ponad 92 mln złotych. Z roku na rok środki przeznaczane na ten cel rosną średnio o 40%. Warto już dziś podjąć działania zmierzające do likwidacji w naszym majątku szkód pochodzenia górniczego.
KTO MA PRAWO DO ODSZKODOWANIA?
Ubiegać się o odszkodowanie za szkody górnicze mogą osoby prywatne lub przedsiębiorcy będący właścicielami, dzierżawcami, zarządcami lub użytkownikami obiektu lub terenu dotkniętego szkodami. Zgodnie z art. 144 ustawy Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. 2011 nr 163 poz. 981, z późn. zm.) nie można sprzeciwić się zagrożeniom spowodowanym ruchem zakładu górniczego, który prowadzony jest zgodnie z ustawą. Można jednak żądać naprawienia wyrządzonej tym ruchem szkody.
Odszkodowanie należy się w sytuacji, gdy np.: zniszczeniu uległo miejsce naszego zamieszkania lub doszło do jego utraty, obniżył się standard życia mieszkańców budynku dotkniętego szkodami, czy też pogorszyła się sytuacja finansowa właściciela nieruchomości wskutek obniżenia jej wartości. Istotnym jest wykazanie czy w konkretnej sytuacji zachodzi związek przyczynowy pomiędzy ruchem zakładu górniczego a szkodą.
JAK I GDZIE SKIEROWAĆ WNIOSEK O NAPRAWĘ SZKÓD?
Odpowiedzialność za szkodę ponosi przedsiębiorca prowadzący ruch zakładu górniczego, wskutek którego wystąpiła szkoda, bądź inny podmiot prowadzący działalność regulowaną ustawą PGiG. Jeżeli nie można ustalić, kto wyrządził szkodę, odpowiada za nią przedsiębiorca, który w dniu ujawnienia się szkody ma prawo prowadzić na obszarze górniczym, w granicach którego wystąpiła szkoda, działalność regulowaną ustawą. Jeżeli nie istnieje przedsiębiorca odpowiedzialny za szkodę ani jego następca prawny, za szkodę odpowiada Skarb Państwa.
Wniosek o odszkodowanie za szkody górnicze można dostarczyć osobiście lub w postaci elektronicznej (e-mail, faks). Wniosek powinien zawierać przede wszystkim: dane osobowe lub rejestrowe podmiotu posiadającego tytuł prawny do nieruchomości, dokładne położenie nieruchomości, datę dowiedzenia się o istnieniu szkody, opis szkody oraz określenie oczekiwanego sposobu naprawy (odszkodowanie pieniężne lub tzw. restytucja naturalna).
DO SĄDU DOPIERO PO WYCZERPANIU POSTĘPOWANIA UGODOWEGO
Wniosek o naprawę szkody górniczej stanowi wezwanie do polubownego rozwiązania sprawy, tj. zawarcia ugody. Kopalnia dbając o swój interes stosuje wszelkiego rodzaju wybiegi. Uszkodzenia budynku zakwestionowane mogą zostać z uwagi na ich możliwe zużycie naturalne (upływ czasu), niewłaściwą eksploatację (brak lub niedostateczne naprawy), czy chociażby wady konstrukcyjne.
Spotkać się możemy także z praktyką, w ramach której kopalnia domagać się będzie od nas zrzeczenia się dalszych roszczeń z tytułu szkód górniczych, które odkryjemy lub zostaną wyrządzone w latach kolejnych. Włączenie takiego postanowienia do treści ugody stanowić będzie poważną przeszkodę w dochodzeniu naszych praw w przyszłości, gdy szkody zostaną ponownie ujawnione lub gdy dojdzie do ich pogłębienia.
Jeżeli kwota pieniężna proponowana z tytułu odszkodowania lub przeznaczona na remont w naszej ocenie jest zbyt niska, otrzymamy odpowiedź odmowną na nasze żądania, bądź też brak jakiejkolwiek odpowiedzi w okresie 30 dni od skierowania wniosku możemy szukać rozwiązania powstałego sporu na drodze sądowej.
CZAS DZIAŁA NA NIEKORZYŚĆ POSZKODOWANYCH – PRZEDAWNIENIE SZKÓD
W przypadku każdego roszczenia o naprawę szkód górniczych obowiązuje 5-letni termin przedawnienia. Czas ten liczony jest od dnia, gdy dowiedzieliśmy się o istnieniu szkody. Po jego przekroczeniu, dochodzenie swoich praw może być już nieskuteczne. Niemniej jednak, jeżeli:
- przedsiębiorca górniczy celowo opóźnia postępowanie ugodowe, z zamiarem wywołania wrażenia, że szkoda zostanie naprawiona bez konieczności kierowania pozwu do sądu,
- sytuacja życiowa osób pokrzywdzonych i postać uszczerbku jest szczególna,
- poziom wiedzy osób poszkodowanych nt. eksploatacji górniczej i możliwości dochodzenia z tego tytułu roszczeń odszkodowawczych jest niewystarczający,
- roszczenie jest powiązane z niebezpieczeństwem utraty domu mieszkalnego,
- zostanie wzięty pod uwagę czas, który upłynął od przedawnienia roszczenia
to zarzut ze strony kopalni o przedawnieniu szkody górniczej może zostać uznany za tzw. nadużycie prawa podmiotowego.
POMOC I DORADZTWO W DOCHODZENIU ODSZKODOWANIA ZA SZKODY GÓRNICZE
Jeśli nie czujemy się dobrze wśród licznych przepisów i formalności, warto zasięgnąć opinii i pomocy specjalistów posiadających odpowiednie doświadczenie oraz kompetencje w tej kwestii. Gruntowne przygotowanie do negocjacji z kopalnią i rzetelne ustalenie warunków proponowanej ugody pozwoli nam uniknąć wielu problemów, również w trakcie ewentualnej sprawy sądowej.
Firma „Kompensata” Sp. z o.o. zajmuje się szkodami górniczymi na Śląsku od 2011 roku. Współpracuje z kancelarią radcy prawnego, geologami, inżynierami budownictwa, geodetami i mierniczymi, kosztorysantami. Nie pobiera żadnych opłat zaliczkowych ani innych opłat w trakcie prowadzenia sprawy. Wynagrodzenie stanowi wyłącznie prowizja pobierana od kwoty wywalczonego dla Klienta odszkodowania. Doceniana za wysoki poziom świadczonych usług, a także bardzo dobre zrozumienie oczekiwań Klientów, wyrażone poprzez zaangażowanie w ich sprawy, kreatywne podejście, terminowość i dokładność.
Zobacz dlaczego warto i umów się na bezpłatne i niezobowiązujące spotkanie!
