Mrużenie oczu podczas czytania, uczucie zmęczenia wzroku i uciążliwe bóle głowy to tylko kilka możliwych objawów pogorszenia wzroku u dziecka. Jak prawidłowo je rozpoznać i kiedy niezbędna jest wizyta u okulisty? Pierwsze problemy ze wzrokiem mogą pojawić się już u noworodków. Wśród wrodzonych was wymienia się m.in. jaskrę, zaćmę i astygmatyzm. Wskazaniem aby już w wieku niemowlęcym skonsultować wzrok dziecka z okulistą jest m.in. występowanie chorób oczu o podłożu genetycznym w rodzinie. Bywa też tak, że wzrok dziecka stopniowo zaczyna się pogarszać dopiero w wieku przedszkolnym lub szkolnym. Jest to szczególnie trudne do wykrycia, zwłaszcza gdy dziecko ignoruje fakt pogorszenia wzroku i nie skarży się na dolegliwości rodzicom. Jakie są pierwsze objawy pogorszenia wzroku u dziecka?
Pogorszenie wzroku u dziecka - pierwsze objawy
Istnieje całe spektrum objawów problemów ze wzrokiem, na które powinni zwrócić uwagę rodzice malucha. W okresie niemowlęcym wskazaniem do kontaktu z okulistą dziecięcym będą:
- zezowanie;
- brak kontaktu wzrokowego;
- choroby genetyczne w rodzinie (siatkówczak, jaskra wrodzona, zaćma wrodzona);
- występowanie w rodzinie zeza;
- występowanie w rodzinie nadwzroczności.
Pogorszenie wzroku u dziecka w okresie przedszkolnym i szkolnym objawia się:
- nieświadomym zamykaniem lub zasłanianiem jednego oka;
- pocieraniem oczu;
- bólem głowy przy czytaniu;
- szybkim zmęczeniem przy czytaniu lub oglądaniu filmu;
- pieczeniem i łzawieniem oczu;
- słabą zdolnością do czytania;
- myleniem liter;
- problemami z pisaniem;
- trudnościami w ocenie odległości;
- niską koordynacją oko-ręka.
Zaobserwowanie tych objawów powinno zaalarmować rodziców i skłonić do wizyty u specjalisty. Wadami wzroku i chorobami oczu u dzieci zajmuje się okulista dziecięcy.
Najczęstsze problemy wzroku u dzieci
Do najczęstszych problemów wady wzroku u dzieci należą tzw. wady refrakcji, czyli krótkowzroczność, nadwzroczność i astygmatyzm. Skąd się biorą i na czym polegają? Prawidłowy układ optyczny (siatkówka i rogówka) skupia promienie światła dokładnie na siatkówce. Zdolności akomodacyjne soczewki powodują, że możliwe jest dobre widzenie z bliska oraz z daleko. Oko niemiarowe, czyli z wadą refrakcji, nie skupia prawidłowo światła na siatkówce, co powoduje zaburzenia w widzeniu obrazu.
Wada krótko widzenia oznacza, że światło wpadające do oka zostaje skupione przed siatkówką, a nie bezpośrednio na niej. Powoduje to powstawanie niewyraźnych obrazów i gorszą ostrość wzroku. Utrudnia to czytanie oraz obserwację obrazu z bliskiej odległości. U dzieci z problemem nadwzroczności promienie świetlne, które wpadają do gałki ocznej są skupiane są za siatkówką. Powoduje to niejasny obraz widzianych przedmiotów. Nadwzroczność zwykle ma uwarunkowanie genetyczne.
Trzecia częsta wada to astygmatyzm. Ma ona związek z nieprawidłową krzywizną rogówki, przez którą układ optyczny oka nie jest w stanie prawidłowo odwzorować obserwowanego przedmiotu. Zamiast punktowego obrazu otrzymywany jest rozciągnięty lub niewyraźny widok.
Co powoduje pogorszenie wzroku u dziecka?
W przypadku dzieci wady wzroku często mają charakter genetyczny. Istnieje też szereg czynników, które mogą doprowadzić do pogorszenia wzroku nawet u dzieci z prawidłowym układem widzenia. Można temu zapobiec, ucząc malucha odpowiednich zachowań i profilaktyki wzroku.
Wśród czynników pogarszających wzroku u dzieci na pierwszym miejscu zgodnie wymieniane są smartfony i tablety. Urządzenia, nawet te wyposażone w filtry niebieskiego światła, mogą powodować bóle oczu, uczucie suchości oka, zaburzenia widzenia oraz rozwój zeza zbieżnego. Z tego powodu podczas wizyty diagnostycznej lekarz okulista dziecięcy zwykle zadaje rodzicom pytanie o ilość czasu, jakie dziecko spędza przed ekranem.
Innym czynnikiem, który w znacznym stopniu wpływa na kondycję wzroku dzieci, jest dieta. Jadłospis pozbawiony warzyw i owoców jest ubogi w witaminy A, B, C i E, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania oczu. Dodatkowo w diecie dziecka powinny znaleźć się potrawy bogate nienasycone kwasy omega.