Fizyczna praca w trudnych, zagrażających zdrowiu warunkach wymaga specjalnego wyposażenia. Zalicza się tu przede wszystkim odporny na brud i szkodliwe substancje uniform. Po wykonaniu obowiązków pracownicy powinni mieć możliwość oczyszczenia się oraz zostawienia ubrań w bezpiecznym miejscu.
Jak powinna być urządzona szatnia, by spełniała przepisy BHP? Wytyczne w tym zakresie zostały zawarte w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki socjalnej z dnia 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Z Rozporządzenia jasno wynika, że to na pracodawcy spoczywa obowiązek zapewnienia pracownikom pomieszczeń i urządzeń higieniczno-sanitarnych.
Rodzaje szatni
Wbrew pozorom zaprojektowanie szatni pracowniczej nie jest prostym zadaniem. Można wyróżnić kilka rodzajów tych pomieszczeń:
- po pierwsze, szatnie podstawowe – tutaj pracownicy zostawiają zarówno własne ubrania, jak i ubrania robocze;
- po drugie, szatnie odzieży roboczej i ochronnej – są to pomieszczenia przeznaczone na przechowywanie potrzebnych do pracy odzieży, obuwia oraz środków ochrony własnej;
- po trzecie, szatnie odzieży własnej – te pomieszczenia służą do przechowywania osobistych ubrań pracowników, jeśli nie mogą wykonywać w nich obowiązków;
- po czwarte, szatnie przepustowe – składają się one z dwóch pomieszczeń (szatni odzieży roboczej oraz szatni odzieży własnej) połączonych pomieszczeniem sanitarnym z natryskami i umywalkami.
Szatnie pracownicze – wymogi
Szatnia, jak każde inne pomieszczenie z którego korzystają pracownicy, powinna spełniać określone w przepisach wymagania.
- Pomieszczenie przeznaczone na szatnię nie powinno być niższe niż 2,5 metra. Ponadto należy zwrócić uwagę, by jego ściany i podłoga nie sprawiały trudności przy czyszczeniu.
- Szatnia musi mieć sprawny system wentylacji oraz być ogrzewana i oświetlona (w miarę możliwości światłem dziennym).
- Pracodawca powinien zapewnić oddzielnie pomieszczenia dla mężczyzn i kobiet.
- W szatni powinny znajdować się urządzenia służące do odpylania oraz odkażania zabrudzonych ubrań, a także suszarki do ich wysuszenia.
- Szatnia powinna znajdować się w budynku, w którym świadczona jest praca. Jeśli umieszczona jest w sąsiadującym budynku, należy wybudować pomiędzy nimi ogrzewane i wentylowane przejście.
Co ciekawe, obowiązek zorganizowania szatni nie dotyczy biur. Pracownicy zatrudnieni w takich przestrzeniach mogą zostawiać swoje rzeczy w specjalnie wyznaczonych do tego miejscach.
Szafki na odzież roboczą
Podstawowym elementem szatni pracowniczej są oczywiście szafki, w których pracownicy mogą zostawić ubrania i obuwie – zarówno swoje własne, jak i robocze. Zgodnie z przepisami rozporządzenia każdy pracownik powinien posiadać swoją własną szafkę. Może być to jedna szafka podwójna (z dwoma segmentami) albo dwie szafy pojedyncze. Cel takiego rozwiązania jest jeden: Pracownik musi mieć oddzielne miejsce do przechowywania osobistej odzieży oraz do trzymania odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej. Szafki pojedyncze oraz podwójne znajdują się w ofertach wielu renomowanych sprzedawców, m.in. AJ Produkty. Warto postawić na sprawdzoną firmę, która zajmuje się sprzedażą wyposażenia zakładów pracy.
Rozporządzenie nie określa wymiarów szaf, ale odwołuje się w tym zakresie do Polskich Norm. Zgodnie z nimi szafa powinna mieć:
- 1800–2000 milimetrów wysokości,
- 300–400 milimetrów szerokości (pojedynczej szafy lub jednego segmentu),
- 480–490 milimetrów głębokości.
Szafki powinny być wytrzymałe oraz wykonane z materiałów, które są proste do utrzymania czystości.
Wbrew pozorom szatnia dla pracowników fizycznych to bardzo istotne pomieszczenie, w którym mogą oni zadbać o higienę swojego ciała i odzieży roboczej. Pracodawca ma obowiązek dołożyć wszelkich starań, by to pomieszczenie spełniało wymagania stawiane przez przepisy.