Zakończyła się renowacja zabytkowej rzeźby „Ptaki” znajdującej się przy ul. Czarnoleśnej w Rudzie Śląskiej. Zadanie kosztowało 104 tys. zł, z czego aż 93,5 tys. zł pozyskano z Programu „Rzeźba w przestrzeni publicznej dla Niepodległej - 2023”, realizowanego przez Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku. Z kolei prawie 11 tys. zł miasto przeznaczyło na odnowienie obiektu z miejskiego budżetu. Warto dodać, że na 106 wniosków złożonych w ramach programu, zgłoszenie z Rudy Śląskiej uplasowało się na wysokiej, 4. pozycji.
Renowacja Rzeźby "Ptaki" zakończona sukcesem
- W ramach prowadzonych prac oczyszczono powierzchnię figury. Wszystkie rysy i spękania uzupełniono odpowiednimi preparatami – wymienia dr inż. arch. Łukasz Urbańczyk, Miejski Konserwator Zabytków w Rudzie Śląskiej.
– Natomiast widoczne wcześniej elementy zbrojenia stalowego poddano pracom naprawczym i zabezpieczono antykorozyjnie. Ukruszone i odłupane fragmenty rzeźby zostały odbudowane zgodnie z archiwalną dokumentacją fotograficzną. Obiekt scalono kolorystycznie oraz pokryto preparatem hydrofobowym. Teren wokół rzeźby został uporządkowany, tak aby jak najlepiej wyeksponować wyremontowane „Ptaki” – dodaje.
Celem prac renowacyjnych było doprowadzenie rzeźby do właściwego stanu zachowania, co umożliwiło jej ocalenie. Trzeba wspomnieć, że dofinansowanie z Centrum Rzeźby Polskiej obejmowało także przeprowadzenie badań nad historią obiektu, co umożliwiło pozyskanie wiedzy na temat samego pomnika jak i powojennej rzeźby plenerowej w mieście.
W trakcie przeprowadzonych kwerend archiwalnych i bibliograficznych potwierdzona została atrybucja rzeźby. „Ptaki” stanowią jeden z ciekawszych przykładów plenerowej rzeźby o cechach abstrakcyjnych, popularnej na terenie Górnego Śląska w latach 70-tych XX wieku. Autorem jest Henryk Fudali, rzeźbiarz związany z Bytomiem. Stworzył on wiele rzeźb plenerowych zlokalizowanych na terenie Górnego Śląska. Wśród najważniejszych z nich można wymienić rzeźbę „Tańcząca”, znajdującą się w bytomskiej dzielnicy Szombierki, Pomnik Pamięci Żołnierzy Górników przy ul. Wojciecha Kilara czy Pomnik Tragedii Górnośląskiej przy ul. Dzierżonia, oba znajdujące się w Bytomiu. Wiele z prac Fudali wykonał wraz z innym bytomskim rzeźbiarzem – Józefem Sawickim. Do ich wspólnych realizacji należą dwie rzeźby „Misie” położone w Bytomiu czy „Pelikany” w tamtejszym Parku Miejskim. Fudali był także współautorem 16 rzeźb dinozaurów, zlokalizowanych w Dolinie Dinozaurów w zoo na terenie Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku (dzisiejszy Park Śląski).
„Ptaki” ustawione są równolegle do przebiegu ulicy Czarnoleśnej (naprzeciwko ogródków działkowych) na terenie zieleńca o powierzchni 1,2 ha, powstałego pod koniec lat 70-tych XX wieku w miejscu, gdzie poprzednio istniała hałda pogórnicza. Miejsce to założono najprawdopodobniej z inicjatywy pobliskiej kopalni „Pokój” lub znajdującego się w sąsiedztwie Klubu Sportowego „Pogoń”. Sam obiekt przedstawia stylizowane sylwetki ptaków wzbijających się do lotu.
- „Rzeźba w przestrzeni publicznej dla Niepodległej” to program, który pozwala na pozyskiwanie środków na konserwacje rzeźb współczesnych i odnawianie obiektów upiększających nasze przestrzenie publiczne przy zaledwie 10% wkładzie własnym – tłumaczy Michał Pierończyk, prezydent Rudy Śląskiej.
Do tegorocznej edycji programu zgłoszono z całego kraju 106 wniosków o dofinansowanie na łączną kwotę ponad 20 mln złotych. Jedynie 27 wniosków uzyskało wsparcie finansowe. Ruda Śląska pozyskała 93 527,50 zł, co stanowi 89,5% całości zadania. Reszta funduszy pochodzi z budżetu miasta.
- Realizacja zadania jest powiązana z prowadzonym przez miasto projektem „Trakt Rudzki”, który ma na celu zwiększenie atrakcyjności terenów zielonych w mieście oraz stworzenie siatki połączeń funkcjonalnych pomiędzy jego dzielnicami – przypomina Aleksandra Skowronek, wiceprezydent Rudy Śląskiej. Jedno z takich połączeń znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie „Ptaków”.
„Ptaki” to kolejna rzeźba na terenie miasta, którą udało się odnowić dzięki współpracy z Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku. W 2021 roku Ruda Śląska pozyskała środki na renowację rzeźby Górnika-Olimpijczyka, ulokowanej na pl. Żwirki i Wigury w dzielnicy Ruda. Koszt robót wyniósł ok. 63 tys. zł, z czego blisko 55,5 tys. zł pochodziło z dotacji z programu „Rzeźba w przestrzeni publicznej dla Niepodległej – 2021”. W ramach projektu wykonano konserwację rzeźby i postumentu, a także oczyszczono i zabezpieczono nieckę zbiornika, w którym znajduje się rzeźba.
„Dofinansowano ze środków programu własnego Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku pn. Rzeźba w przestrzeni publicznej dla Niepodległej – 2023 pochodzących z budżetu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego”
Historia i znaczenie rzeźby "Ptaki"
Rzeźba ustawiona jest równolegle do przebiegu ulicy Czarnoleśnej (naprzeciwko ogródków działkowych) na terenie zieleńca o powierzchni 1,2 ha, powstałego między 1970 a 1980 rokiem w miejscu, gdzie poprzednio istniała hałda pogórnicza. Miejsce to założono najprawdopodobniej z inicjatywy pobliskiej kopalni „Pokój” lub znajdującego się w sąsiedztwie Klubu Sportowego „Pogoń”. Sam obiekt przedstawia stylizowane sylwetki ptaków wzbijających się do lotu. Planowane prace mają za zadanie doprowadzenie rzeźby do właściwego stanu zachowania, co też umożliwi jej ocalenie. Warto dodać, że dofinansowanie obejmuje także odszukanie, potwierdzenie i popularyzację wiedzy na temat pomnika oraz śląskiej rzeźby powojennej.
- Rzeźba „Ptaki” stanowi jeden z ciekawszych przykładów plenerowej rzeźby o cechach abstrakcyjnych, popularnej na terenie Górnego Śląska w latach 70-tych XX wieku – wyjaśnia dr inż. arch. Łukasz Urbańczyk, Miejski Konserwator Zabytków.
- Jej autorstwo łączy się ze znakomitym artystą, szczególnie prężenie działającym w tamtym okresie – Henrykiem Fudali – podkreśla.
- Realizacja zadania jest powiązana z prowadzonym przez miasto projektem „Trakt Rudzki”, który ma na celu zwiększenie atrakcyjności terenów zielonych w mieście oraz stworzenie siatki połączeń funkcjonalnych pomiędzy jego dzielnicami – przypomina wiceprezydent Aleksandra Skowronek. Jedno z takich połączeń znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie „Ptaków”.
- To kolejna rzeźba na terenie miasta, którą odnowimy dzięki współpracy z Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku. W 2021 roku miasto pozyskało środki na renowację rzeźby Górnika-Olimpijczyka, ulokowanej na pl. Żwirki i Wigury w dzielnicy Ruda – przypomina Łukasz Urbańczyk.
Koszt robót wyniósł ok. 63 tys. zł, z czego blisko 55,5 tys. zł pochodziło z dotacji z programu „Rzeźba w przestrzeni publicznej dla Niepodległej – 2021”. W ramach projektu wykonano konserwację rzeźby i postumentu, a także oczyszczono i zabezpieczono nieckę zbiornika, w którym znajduje się rzeźba.
