Rewitalizacja terenu po koksowni Orzegów wśród 10 najlepszych inwestycji samorządowych w Polsce! Wczoraj wieczorem na uroczystej gali podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach nagrodę w imieniu miasta odebrał Michał Pierończyk, wiceprezydent Rudy Śląskiej.
Top Inwestycje Komunalne 2021
Konkurs "TOP Inwestycje Komunalne" organizowany jest przez Portal Samorządowy oraz Europejski Kongres Gospodarczy. Ma on na celu wskazywanie inwestycji komunalnych jako tych, które przynoszą efekty prorozwojowe dla gospodarki, regionu i mieszkańców.
– W tym roku konkurs odbywa się po raz 10. Przez te wszystkie lata nagrodzonych zostało wiele projektów modelowych, które wyznaczyły trendy na kolejne lata - powiedział redaktor naczelny PortalSamorzadowy.pl. - Chciałem podziękować samorządom, które tak licznie zgłaszają się do konkursu. Brawa należą się także Radzie Konsultacyjnej, która co roku podejmuje trud wyboru najlepszych oraz brawa dla czytelników, którzy tak licznie oddają głosy na nominowane projekty. W tym roku w konkursie Top Inwestycje Komunalne 2021 oddano 19 tys. głosów.
W konkursie wybranych zostało dwadzieścia nominowanych inwestycji, a spośród nich nagrodzono dziesięć najbardziej prorozwojowych. Wśród nich znalazła się rewitalizacja terenu po koksowni Orzegów.
- Dzisiejsza nagroda to kolejne wyróżnienie, które otrzymaliśmy w ostatnim czasie za udaną rewitalizację. Wcześniej w innych konkursach doceniona została nasza Stacja Biblioteka, czy rewitalizacja rynku w Orzegowie. Tym, co łączy wszystkie te inwestycje, oprócz tego, że zrealizowaliśmy je głównie dzięki środkom unijnym, jest to, że powstały z myślą o mieszkańcach! - napisała prezydent Grażyna Dziedzic.
A oto wszyscy laureaci konkursu Top Inwestycje Komunalne 2021:
- Budowa trzech basenów w dzielnicach Katowic,
- Rekultywacja i remediacja terenów dawnej koksowni Orzegów w Rudzie Śląskiej,
- Budowa centrum komunikacyjnego wraz z Systemem Informacji dla Pasażerów w Kielcach,
- Adaptacja budynku Koszar Bramy Chełmińskiej na cele muzealne Muzeum Twierdzy Toruń,
- Nowe schronisko dla zwierząt w Poznaniu,
- Budowa infrastruktury sportowej przy Centrum Edukacji Zawodowej i Turystyki w Świnoujściu,
- Budowa linii tramwajowej, jezdni oraz ścieżki rowerowej wraz infrastrukturą towarzyszącą - Aleja Pawła Adamowicza (Nowa Bulońska) w Gdańsku,
- Rozwiązania innowacyjne i rozwojowe MPEC Nowy Sącz,
- Most pieszo-rowerowy imienia Joachima Halupczoka w Opolu,
- Budowa kanalizacji deszczowej na os. Budziwój w Rzeszowie (w ramach projektu: Porządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie miasta Rzeszowa poprzez wykonanie kanalizacji deszczowej - etap I).
Rekultywacja terenów koksowni w Rudzie Śląskiej
Niedawno 5-ketarowy obszar zajmowany niegdyś przez zakład koksowniczy w Orzegowie zmienił się nie do poznania. Dzięki przeprowadzonym tam pracom rekultywacyjnym z gleby usunięte zostały metale ciężkie, cyjanki oraz związki ropopochodne, a cały obszar dawnego zakładu zaadaptowano na park z licznymi atrakcjami, m.in. tarasem widokowym, górką saneczkową, placami zabaw czy ścieżką dydaktyczną. 24 marca br. inwestycję oficjalnie oddano do użytkowania.
Prace przy zagospodarowaniu terenu po koksowni pochłonęły ponad 21 mln zł, z czego prawie 18 mln zł władze miasta pozyskały z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach unijnego Programu Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020. Przedsięwzięcie zrealizowane zostało w systemie "zaprojektuj i wybuduj". Oznacza to, że wyłoniony w przetargu wykonawca opracował dokumentację projektową, jak i zrealizował całość inwestycji.
Realizacja przedsięwzięcia rozpoczęła się w 2018 roku
Realizacja przedsięwzięcia rozpoczęła się w 2018 roku. Najpierw prowadzono prace projektowe, później działania w terenie. Dokonane szczegółowe badania gruntu wykazały obecność na obszarze dawnej koksowni metali ciężkich, cyjanków oraz różnych związków ropopochodnych. Aby oczyścić teren, zastosowano jednocześnie technologię bioremediacji (usuwania zanieczyszczeń za pomocą żywych mikroorganizmów) i fitoremediacji (technologii wykorzystującej rośliny w procesie oczyszczania). Zastosowano także tzw. bariery reaktywne, w których dochodzi do procesu geochemicznego między zanieczyszczoną substancją a materiałem wypełniającym barierę.
W ramach prowadzonych prac usunięto również dziką roślinność, wprowadzając w jej miejsce nowe nasadzenia. Renowacją zostały objęte obiekty budowlane, stanowiące pozostałości po dawnym zakładzie. Zabezpieczono konstrukcyjnie i poddano pracom konserwacyjnym budynek wieży węglowej, zbiornik smoły i baterie pieców koksowniczych. Baterie przykryto betonowym stropem, którego część to jednocześnie taras, stanowiący punkt widokowy na całe założenie parkowe. Na ścianach wieży węglowej oraz na elewacji baterii koksowniczej umieszczono tablice informacyjno-edukacyjne na temat procesów technologicznych stosowanych w koksowni "Orzegów" oraz historii przedsiębiorstwa.
Powierzchnię parku podzielono na dwie strefy
Powierzchnię parku podzielono na dwie strefy – teren przylegający do zabytkowych obiektów zagospodarowano alejkami parkowymi i obiektami małej architektury, a północną część założenia zaaranżowano jako teren zielony bez wytyczonych ścieżek. Obszar inwestycji oświetlono, wybudowano toaletę, utworzono miejsca parkingowe i wiatę rowerową, wybudowano dwa place zabaw dla dzieci, ustawiono ławki parkowe oraz leżaki. Dzięki przeprowadzonym działaniom obszar został całkowicie zrewitalizowany – oczyszczono glebę z niebezpiecznych substancji, wykonano zmianę zagospodarowania terenu na park rekreacyjno-edukacyjny oraz zadbano o upamiętnienie pierwotnej funkcji tego miejsca.
Zakład koksochemiczny - koksownia "Orzegów" został uruchomiony w 1903 roku
Zakład koksochemiczny - koksownia "Orzegów" został uruchomiony w 1903 roku pod nazwą koksownia "Gotthard". Powstał z inicjatywy właścicieli okolicznych terenów – małżeństwa Joanny i Hansa Ulryka Schaffgotschów. Prace budowlane i późniejsze prowadzenie nowego zakładu powierzyli oni koncernowi "Oberschlesische Kokswerke und Chemische Fabriken" (OBERKOKS).
W roku otwarcia zakładu działała w nim pierwsza 35-komorowa bateria pieców koksowniczych. W 1908 r. funkcjonowały już trzy baterie pieców oraz pięć kotłów. Węgiel do koksowni sprowadzano z pobliskiej kopalni "Gotthard" (później "Karol"). W 1922 roku, w wyniku działań związanych z III Powstaniem Śląskim oraz zgodnie z rezultatami plebiscytu z 1921 roku, Orzegów wraz ze znajdującą się na jego terenie koksownią został przyłączony do Rzeczypospolitej Polskiej. Zakład stał się wówczas częścią spółki akcyjnej "Godulla S.A" w Chebziu. Niska wydajność baterii koksowniczych oraz trudne warunki pracy spowodowały, że przedsiębiorstwo zostało zamknięte w 1976 roku jako przestarzałe i niemożliwe do rozbudowy ze względu na szkody górnicze ujawniające się na jego terenie.
W 1987 roku koksownia została wpisana do rejestru zabytków województwa śląskiego. Ochroną objęto ciąg komór pierwszej baterii koksowniczej, zbiornik smoły, wieżę węglową oraz odcinek drogi dojazdowej wraz z otoczeniem.
