Jakość powietrza w rejonie zapożarowanej hałdy: Ambulans, czujniki i wyniki pomiarów

W odpowiedzi na rosnące obawy mieszkańców Rudy Śląskiej związane z jakością powietrza w rejonie zapożarowanej hałdy w Nowym Bytomiu, władze miasta podjęły działania mające na celu poprawę monitoringu jakości powietrza. Zainstalowanie ambulansu pomiarowego przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska (WIOŚ) oraz rozbudowa systemu czujników powietrza w mieście to odpowiedź na potrzeby społeczności lokalnej.

Lokalizacja ambulansu WIOŚ

W związku z pismem skierowanym do wiceprezydenta Jacka Morka miasta przez mieszkańców, wyrażających niezadowolenie z wyboru lokalizacji wozu mobilnego WIOŚ, poruszone zostały kwestie związane z początkową decyzją o ustawieniu pojazdu. 

- Z uwagi na fakt, iż samochód mobilny Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska został ustawiony przy ul. Ratowników, mieszkańcy wyrażają swoje niezadowolenie z wybranej lokalizacji. Pojazd ten według ustaleń ze spotkania z mieszkańcami dnia 5 lutego 2025 miał zostać ustawiony w pobliżu hałdy i przemieszczać się wokół niej pobierając próbki. Oczekujemy odpowiedzi, dlaczego została wybrana taka lokalizacja, kto wydał taką decyzję, jaki okres ten ambulans będzie pobierał próby i kiedy będą znane wyniki badań jakości powietrza z okolic zapożarowanej hałdy, wykonanych przez WIOŚ - napisał w piśmie Mateusz Duda, reprezentujący zaniepokojonych mieszkańców Nowego Bytomia i Wirku. 

Odpowiedzi na te pytania udzielił Eugeniusz Malinowski z Wydziału Ochrony Środowiska i Gospodarki Komunalnej, który poinformował, że ambulans pomiarowy Centralnego Laboratorium Badawczego Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach został ustawiony w miejscu spełniającym kryteria wskazane przez WIOŚ. 

- Pierwotnie pojazd miał zostać ustawiony w bezpośrednim sąsiedztwie zapożarowanej hałdy, jednakże po przyjeździe na miejsce, pomimo wstępnego zaakceptowania lokalizacji przez WIOŚ, ostatecznie obsługa ambulansu poinformowała, że urządzenia pomiarowe rejestrowałyby przede wszystkim zapylenie pochodzące od pojazdów mechanicznych. Mając powyższe na uwadze, urządzenia rejestrujące zostały ustawione w dniu 7 marca br. przy ul. Ratowników i będą tam pobierały próbki w okresie 1 miesiąca czasu. WIOŚ dodatkowo zainstalował w sąsiedztwie zapożarowanej hałdy pobierniki pyłu. Rozważana jest również alternatywna lokalizacja w celu przeprowadzenia pomiaru w kolejnym okresie. Wyniki będą podane do publicznej wiadomości niezwłocznie po ich przekazaniu Prezydentowi Miasta przez WIOŚ - poinformował naczelnik wydziału.

Działania miasta w zakresie monitoringu jakości powietrza

Miasto Ruda Śląska nie poprzestaje na pomiarach realizowanych przez ambulans mobilny. W ramach dalszych działań władze miasta przeprowadziły rozmowy z usługodawcą pomiaru jakości powietrza, co umożliwi rozbudowę istniejącego systemu monitoringu o dodatkowe czujniki. Czujniki te będą monitorować jakość powietrza w okolicach Nowego Bytomia i Wirku, gdzie zanieczyszczenie pyłami jest szczególnie odczuwalne przez mieszkańców.

- W wyniku prowadzonej korespondencji miasto może rozbudować istniejący system o kolejne 3 czujniki, jednakże istniejący system wymaga modernizacji czujników ze względu na 6-letni okres eksploatacji. Po zabezpieczeniu środków w budżecie system zostanie rozbudowany - poinformował Eugeniusz Malinowski.

Wyniki pomiarów jakości powietrza

Na podstawie danych z pomiarów stężenia gazów atmosferycznych przeprowadzonych w dniach 7-13 kwietnia 2025 roku w okolicy zapożarowanej hałdy, jakość powietrza wypada w przeważającej części pozytywnie. Pomiar stężenia gazów, takich jak dwutlenek węgla (CO2), metan (CH4) oraz tlenek węgla (CO), wykazuje ich niskie poziomy w różnych lokalizacjach. Na przykład 7 kwietnia w większości miejsc, w tym w rejonach ulic Szyb Andrzeja, Obrońców Westerplatte oraz Lecha, jakość powietrza była klasyfikowana jako "bardzo dobra", a poziom pyłów zawieszonych (PM10 i PM2,5) był znacznie poniżej wartości szkodliwych. Podobnie, na kolejnych dniach, pomiary utrzymywały się na poziomie "bardzo dobrym" lub "dobrym", szczególnie w takich miejscach jak ul. Myśliwska i ul. Lipowa.

Jednakże, w niektórych lokalizacjach, takich jak ul. Furgoła, wyniki jakości powietrza zostały sklasyfikowane jako "dostateczne" w dniach 9, 10 oraz 12 kwietnia 2025 roku. W tych miejscach stężenie pyłów PM10 oraz PM2,5 było wyższe niż w innych, co wskazuje na umiarkowaną jakość powietrza, która może wpływać na zdrowie, zwłaszcza u osób wrażliwych. 

Zakończenie najbardziej uciążliwych prac