Industriada zbliża się wielkimi krokami. W 2023 roku odbędzie się już 14. edycja Święta Szlaku Zabytków Techniki. Tym razem miłośnicy industrialnej historii będą mogli zwiedzić aż 46 obiektów znajdujących się w 29 miejscowościach.
Poznajcie historię rudzkich miejsc znajdujących się na Szlaku Zabytków Techniki. Na pierwszy ogień poszła Kolonia Ficinus - zabytkowe osiedle robotnicze przy ul. Kubiny w Rudzie Śląskiej - Wirku. Dzisiaj przyszedł czas na zabytkowy dworzec w Chebziu. Poznajcie historię tego wyjątkowego miejsca.
Stacja Biblioteka wróciła na trasę Szlaku Zabytków Techniki
Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego to tematyczny szlak turystyczny. Obejmuje obiekty związane z dziedzictwem przemysłowym. Obecnie tworzy go czterdzieści miejsc związanych z tradycją górniczą, hutniczą, energetyką, kolejnictwem, łącznością, włókiennictwem, produkcją wody oraz przemysłem spożywczym.
Warto przypomnieć, że dworzec w Chebziu, obok zabytkowego osiedla robotniczego przy ul. P. Kubiny w Wirku współtworzył Szlak Zabytków Techniki, ale został z niego wykreślony w 2010 roku z powodu złego stanu technicznego. Po niecałych 13 latach obiekt wrócił na trasę Szlaku Zabytków Techniki województwa śląskiego. Uchwałę w tej sprawie podjął 21 grudnia 2022 roku Zarząd Województwa Śląskiego.
Trochę historii
Pierwszą linię kolejową w Chebziu oddano do użytku w 1846 roku. Później sukcesywnie powstawały nowe połączenia, aż w konsekwencji Chebzie stało się istotnym węzłem kolejowym. Natomiast budowa dworca oraz zabudowa z nim sąsiadująca zyskały swój obecny kształt w trakcie prac prowadzonych pod koniec XIX wieku. Sam dworzec nie ma wyraźnych cech stylowych. Jednak jego architektura jest niecodzienna ze względu na zastosowanie stalowych elementów na elewacji. Warto też zwrócić uwagę na subtelne motywy dekoracyjne - ażurową balustradę na dachu czy wzory na elewacji z białych i zielonych cegieł. Z kolei na peronie znajdują się secesyjne balustrady.
Zespół stacyjny w Chebziu został wybudowany pod koniec XIX wieku. Na planach z 1901 roku widnieje już ukształtowany zespół zabudowań, w skład którego wchodzą: budynek główny, poczta, administracja, warsztat i zabudowania peronu Chebzie-Wirek. W latach 1900 - 1902, a następnie 1902 - 1906 nastąpiła dalsza rozbudowa i przebudowa dworca. Najbardziej charakterystycznym elementem zabudowań stacyjnych w Chebziu jest budynek dworca kolejowego. Jego elewacja została wykonana w formie pseudomuru pruskiego, założonego na ruszcie stalowym wypełnionym cegłą licową.
Dworzec w Chebziu zyskał nowe życie
W 2016 roku miasto postanowiło kupić od PKP zabytkowy dworzec w Chebziu i wyremontować. Transakcja miała miejsce w ostatnich dniach 2016 r. i kosztowała rudzki samorząd blisko 1 mln zł. Jego kompleksowa rewitalizacja zakończyła się w grudniu 2018 roku, a we wrześniu 2019 w obiekcie tym otwarta została Stacja Biblioteka, czyli główna siedziba Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rudzie Śląskiej, która przyciąga uwagę nie tylko wielu rudzian, ale i podróżnych, którzy, mogą zatrzymać się na chwilę w tym niezwykle klimatycznym miejscu.
Czytaj więcej:
- Roboty rozbiórkowe na rudzkim dworcu. Powstaje biblioteka
- "Stacja Biblioteka". Zakończyła się rewitalizacja zabytkowego dworca w Chebziu
Prace modernizacyjne polegały przede wszystkim na adaptacji wnętrza budynku pod bibliotekę. W tym celu w głównej hali powstała stalowa antresola ze szklaną balustradą, gdzie zlokalizowane są obecnie regały biblioteczne oraz czytelnia. Na końcu holu głównego przy wykorzystaniu przeszkleń wydzielono przestrzeń pod wypożyczalnię, tam też znajduje się wejście na antresolę. Ponadto powstała sala animacyjna, która została przystosowana do realizacji spotkań i prelekcji. W budynku są też pomieszczenia dla pracowników biblioteki. Na tym jednak nie koniec. Została także odrestaurowana zabytkowa klatka schodowa, nitowane słupy żeliwne i ornamenty na sufitach. Wszystkie pomieszczenia wyposażone są w nowoczesne instalacje.
Co ważne, zabytkowy obiekt w Chebziu spełnia nie tylko funkcję biblioteki, ale także hali dworcowej z ogrzewaniem podłogowym oraz ławkami. Za budynkiem wybudowano nowy parking na kilkadziesiąt miejsc. Poza tym powstały nowe sanitariaty, dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Koszt rewitalizacji i adaptacji dworca to ponad 8 mln zł. Miasto pozyskało na jego odrestaurowanie 95% dotacji. Środki zostały przyznane w ramach konkursu z działania „Rewitalizacja obszarów zdegradowanych” Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego.
Czytaj więcej:
- Stacja Biblioteka nareszcie otwarta!
- Gyburstag Karola Goduli - ostatnie wydarzenie w ramach Festu Literackiego "Kakauszale"
- VIII Targi Śląskiej Książki - śląscy wydawcy zaprezentowali swoje najnowsze książki
- Kosmiczne atrakcje w Stacji Biblioteka
Rudzki obiekt wielokrotnie nagradzany
Przy okazji warto wspomnieć, że Stacja Biblioteka zdobyła w 2019 roku nagrodę w konkursie Najlepsza Przestrzeń Publiczna Województwa Śląskiego, organizowanym przez Zarząd Województwa. Jury przyznało nagrodę za „odważną próbę rewitalizacji zabytkowego budynku dworca poprzez nałożenie funkcji biblioteki, które stwarza szansę rewitalizacji społecznej i kulturalnej dla lokalnej społeczności. Za udane połączenie funkcji ze stacją kolejową również w detalu architektonicznym”. Rudzki dworzec zdobył też wyróżnienie w konkursie „Zabytek Zadbany”Narodowego Instytutu Dziedzictwa oraz został wybrany „Dworcem Roku 2019” przez jury konkursu zorganizowanego przez Fundację ProKolej we współpracy z Fundacją Grupy PKP.
Czytaj więcej:
- Wręczono nagrody w konkursie na Najlepszą Przestrzeń Publiczną Województwa Śląskiego!
- "Dworcem Roku 2019” został dworzec w Rudzie Śląskiej - Chebziu!
Industriada 2023 w Stacji Biblioteka
- 12:00 – 19:00 „Śląsk post apo" w grafice komputerowej Dariusza Kocurka – wystawa
Prezentacja prac śląskiego grafika, ilustratora polskich wydań książek Stephena Kinga. Prace ukazują przestrzeń postindustrialną w wersji postapokaliptycznej. Wielkoformatowe dzieła artysty zostaną zaprezentowane w Galerii Goduala Fermata.
- 12:00 – 19:00 Sztuka kulinarna regionu – pokaz
W XIX wieku dworzec w Chebziu oferował podróżnym posiłek w dworcowej restauracji. Nawiązując do historii, z okazji powrotu na SZT, proponujemy prezentację gotowania pod chmurką, połączoną z degustacją gotowych potraw.
- 12:30 – 14:30 Pociąg i jego pasażerowie – zabawy dla dzieci
- 14:00 – 17:45 Fulldome – nowa wizja kina – pokaz multimedialny HIT
W kopule rozstawionej w holu głównym dworca widzowie obejrzą film w trójwymiarowej przestrzeni. Do wyboru dwa spektakle: „Na skrzydłach marzeń” – opowieść o historii lotnictwa, oraz „Powrót na Księżyc” – historia rywalizacji międzynarodowych ekip o umieszczenie na Księżycu zdalnie sterowanego pojazdu.
Częstotliwość wydarzenia: co godzinę: 14:00, 15:00, 16:00, 17:00
Rezerwacja wydarzenia: telefon: 32 242 05 86, e-mail: stacjabiblioteka@r-sl.pl
Informacje dodatkowe: czas trwania seansu: 45 min.
- 15:00 – 17:30 Żabi kraj – Strefa relaksu
Zajęcia dla dzieci obejmą krótką historię teatru kamishibai, spektakl z udziałem zawodowego aktora inspirowany opowiadaniami Ludwika Kobieli z 1928 r. oraz tworzenie własnej historii przez uczestników zabawy przy pomocy prowadzącego i gotowych kart narracyjnych.
- 16:00 – 19:00 Maszyny i inżynieria – pokaz multimedialny
Rezerwacja wydarzenia, telefon: 32 242 05 86, e-mail: stacjabiblioteka@r-sl.pl
- 18:00 – 18:45 Poza wyobraźnią – przedstawienie
Na scenie Galerii Godula Fermata proponujemy familijny pokaz iluzji. Artyści zaprezentują program, w którym widzowie poznają inny, baśniowy świat, gdzie rzeczy niemożliwe stają się rzeczywistością. Spektakl z aktywnym udziałem publiczności.
